Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

1. Γενικά

 

 

2. Έκθεση προγράμματος γεωτεχνικών ερευνών

 

Η Έκθεση του Προγράμματος των γεωτεχνικών ερευνών θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

 

- αναγκαιότητα διάνοιξης οδών προσπέλασης

- θέσεις, είδος, διάμετρος και βάθη ερευνητικών διανοίξεων

- απαιτήσεις δειγματοληψίας

- απαιτήσεις εγκατάστασης οργάνων και πρόγραμμα παρακολούθησης αυτών

- επί τόπου δοκιμές (θέσεις, είδος, πυκνότητα εκτέλεσης δοκιμών κ.τ.λ.)

- ενδεικτικό πρόγραμμα εργαστηριακών δοκιμών

- προδιαγραφές εκτέλεσης των προτεινόμενων ερευνών

 

3. Αρχές προγραμματισμού ερευνών ανά είδος έργου

 

Το παρόν κεφάλαιο περιλαμβάνει τον ελάχιστο αριθμό και το είδος των ερευνών που θα εκτελούνται ανά είδος έργου. Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία αυτά μπορούν να τροποποιηθούν κατά την κρίση του Μελετητή ανάλογα με την ομοιογένεια ή την μεταβλητότητα των γεωλογικών-γεωτεχνικών συνθηκών τόσο κατά το στάδιο του προγραμματισμού όσο και κατά τη διάρκεια της εκτελούμενης έρευνας κατόπιν εγκρίσεως του Κύριου του Έργου.

 

3.1. Γεωτεχνικές έρευνες σε θέσεις ορυγμάτων και κατολισθήσεων

 

Οι έρευνες στις θέσεις ορυγμάτων θα γίνουν με εκτέλεση ερευνητικών γεωτρήσεων ή φρεάτων με σκοπό τον καθορισμό της κλίσης των πρανών, της εκσκαψιμότητας των πετρωμάτων, της καταλληλότητας των προϊόντων εκσκαφής για την κατασκευή επιχωμάτων, της τυχόν διογκωσιμότητας των συναντώμενων εδαφών και της διαστασιολόγησης του οδοστρώματος ύστερα από κατάταξη (στις κατηγορίες καταλληλότητας Υ1 έως Υ4 του Πίνακα 4.5) των συναντώμενων εδαφών της υποκείμενης στρώσης κάτω από το οδόστρωμα για οδικά έργα.

 

Ως ελάχιστες θέσεις ερευνών θεωρούνται οι ακόλουθες οι οποίες είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις γεωλογικές - γεωτεχνικές συνθήκες:

 

- Υψηλά Βραχώδη ή Γαιώδη ορύγματα(ύψους πρανούς h ≥ 10,0 m): μία θέση έρευνας ανά 500 m σε επιλεγμένη διατομή. Ανά θέση έρευνας εκτελούνται δύο δειγματοληπτικές γεωτρήσεις εκ των οποίων η μία σε θέση που θα είναι κοντά στο μεγαλύτερο ύψος του ορύγματος (φρύδι) και η άλλη στην κρισιμότερη θέση από την πλευρά είτε της γεωμετρίας είτε της γεωλογίας, εκτός εάν τα στοιχεία που αναμένονται να ληφθούν από προϋπάρχουσες έρευνες ή εμφανίσεις ή υφιστάμενες τομές καλύπτουν την έρευνα στη θέση αυτής της γεώτρησης.

 

Ως ύψος πρανούς (h) ορίζεται η υψομετρική διαφορά του πόδα του από τη στέψη του (φρύδι).

 

Το ελάχιστο βάθος γεώτρησης (L) θα είναι ίσο με το ύψος (h) της κατακόρυφης απόστασης της κεφαλής της από τον πυθμένα της εκσκαφής αυξημένο κατά 3.0 m (L ≥ h+3.00 m) για τα βραχώδη ορύγματα και αυξημένο κατά το 1/3 του h για γαιώδη πρανή (L ~ h+h/3).

 

Το είδος και η έκταση των επί τόπου και εργαστηριακών δοκιμών θα εξαρτηθούν από τη φύση των εδαφών και το είδος των δειγμάτων.

 

(i) Για τους γαιώδεις σχηματισμούς γενικά θα γίνονται εργαστηριακές δοκιμές:

 

α. Κατάταξης

 

- Κοκκομετρήσεις με κόσκινα και αραιόμετρο (Για αμμώδες εδαφικό υλικό θα γίνεται υπολογισμός και του συντελεστή ομοιομορφίας διαβάθμισης CU = d60/d10).

- Όρια Atterberg

 

β. Προσδιορισμού φυσικών χαρακτηριστικών

 

- Φυσική υγρασία

- Φαινόμενο βάρος

- Ειδικό βάρος

 

γ. Προσδιορισμού παραμέτρων αντοχής

 

- Ανεμπόδιστη θλίψη

- Τριαξονική θλίψη με παράλληλη μέτρηση της πίεσης των πόρων (CUPP) για την εκτίμηση των παραμέτρων ενεργών τάσεων ή αντίστοιχη βραδεία (CD)

- Άμεση διάτμηση (CD)

 

Εφιστάται η προσοχή στην απαίτηση εφαρμογής της αρχής των ενεργών τάσεων. Θα πρέπει να ληφθεί επαρκής αριθμός δοκιμίων για την αξιολόγηση των παραμέτρων των ενεργών τάσεων κάθε εδαφικού σχηματισμού.

 

(ii) Για τους γαιώδεις σχηματισμούς επί των οποίων πρόκειται να εδραστεί το οδόστρωμα ή / και που προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή επιχωμάτων οδικών έργων, θα γίνονται, σε κάθε διακεκριμένη στρώση σημαντικού πάχους που μπορεί να επηρεάσει την κατασκευή των χωματουργικών εργασιών (π.χ. για στρώσεις πάχους μεγαλύτερου από 0,50 m) οι παρακάτω συμπληρωματικές δοκιμές:

 

α. Τροποποιημένη δοκιμή Proctor (βέλτιστη υγρασία και μέγιστη ξηρή πυκνότητα).

 

β. Περιεκτικότητα σε οργανικά (θα γίνεται με τη μέθοδο της υγρής οξείδωσης - Μέθοδος AASHTO T194).

 

γ. Προσδιορισμός του CBR που αντιστοιχεί στο 90% και στο 95% της μέγιστης ξηρή φαινόμενης πυκνότητας κατά την τροποποιημένη δοκιμή Proctor, μετά από υδρεμποτισμό 4 ημερών.

 

Για εδάφη αποδεδειγμένα τσιμεντωμένα στα οποία ως γνωστόν η σιμέντωση καταστρέφεται κατά τη συμπύκνωση στο εργαστήριο) και στην περίπτωση, που τα υλικά αυτά θα αποτελέσουν την υποκείμενη στρώση κάτω από τη Στρώση Έδρασης Οδοστρώματος οδού σε όρυγμα ο δείκτης CBR μπορεί να υπολογίζεται με επί τόπου δοκιμή επί του αδιατάρακτου εδάφους, ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή των δεσμών σιμέντωσης και η ως εκ τούτου πλασματική μείωση του CBR. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προδιαγραφούν τρόποι κατασκευής και λήψης μέτρων κατά την εκτέλεση των χωματουργικών εργασιών ώστε να εξασφαλισθεί η αποφυγή της καταστροφής των δεσμών σιμέντωσης.

 

Στην περίπτωση που ο χαρακτηρισμός του εδάφους στις κατηγορίες Υ1 έως Υ4 του Πίνακα 4.5, βασισθεί στα αποτελέσματα της επί τόπου δοκιμής CBR, ο χαρακτηρισμός αυτός δεν μπορεί να διαφέρει από τον αντίστοιχο με βάση την εργαστηριακή δοκιμή CBR, περισσότερο από μία κατηγορία.

 

δ. Μέτρηση της διόγκωσης κατά την παραπάνω δοκιμή CBR.

 

Με τις παραπάνω συμπληρωματικές δοκιμές καταλληλότητας υλικών θα είναι δυνατόν να καταταχθούν τα υλικά του ορύγματος στις κατηγορίες Υ1 έως Υ4 του πίνακα 4.5.

 

(iii) Για τους γαιώδεις σχηματισμούς που ευρίσκονται πάνω από την κατώτατη στάθμη του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα και εφόσον τα αποτελέσματα των δοκιμών ορίων του Atterberg υποδείξουν υψηλές πλαστικότητες αργίλων για τις οποίες υπάρχουν πιθανότητες διόγκωσης (π.χ. για δείκτη πλαστικότητας P.I. > 20), τότε για να διερευνηθεί ο κίνδυνος διόγκωσης του εδάφους θα γίνονται δοκιμές ελέγχου διογκωτικού δυναμικού του εδάφους:

 

- Δοκιμές διόγκωσης στο συμπιεσόμετρο υπό σταθερό φορτίο (ίσο προς το φορτίο που αντιστοιχεί στο δείγμα μετά την κατασκευή των έργων).

- Δοκιμές μέτρησης πίεσης διόγκωσης (για πλήρη περιορισμό της διόγκωσης).

 

(iv) Για τους βραχώδεις σχηματισμούς θα γίνονται δοκιμές:

 

α. Δοκιμές Προσδιορισμού του πορώδους και της πυκνότητας (ή φαινόμενου βάρους) του πετρώματος.

 

β. Δοκιμή σφύρας Schmidt (επί τόπου ή στο εργαστήριο)

 

γ. Ανεμπόδιστης θλίψης για τον προσδιορισμό της μέγιστης τάσης θραύσης σ (ΜΡα) με τη χρήση ηλεκτρομηκυνσιομέτρων ή άλλων ευαίσθητων ηλεκτρονικών οργάνων (με STRAIN GAUGES), από τις οποίες θα προκύπτουν το μέτρο ελαστικότητας και ο δείκτης του Poisson.

 

δ. Σημειακής φόρτισης σε δοκίμια ακανόνιστου σχήματος για τον προσδιορισμό του δείκτη σημειακής φόρτισης IS50 (MPa) κάθετα και παράλληλα προς τις στρώσεις του πετρώματος καθώς και του δείκτη ανισοτροπίας.

 

ε. Άμεσης διάτμησης στις κρίσιμες οικογένειες διακλάσεων κατά μήκος δεδομένης ασυνέχειας για τον προσδιορισμό της φαινόμενης συνοχής C (MPa) και της γωνίας εσωτερικής τριβής φ ° με παράλληλη αναφορά στο βαθμό επιπεδότητας (τραχύτητας) των επιφανειών της ασυνέχειας.

 

3.2. Γεωτεχνικές Έρευνες σε θέσεις επιχωμάτων

 

Οι έρευνες στις θέσεις επιχωμάτων θα γίνονται γενικά σε περιπτώσεις επιχωμάτων οδών που εδράζονται σε γαιώδες έδαφος για όλες τις θέσεις με ύψος επιχώματος Η ≥ 10,0 m. Ειδικότερα για επισφαλές έδαφος θεμελίωσης (μαλακά εδάφη) θα προβλέπονται έρευνες και σε επιχώματα μικρού ή μέσου ύψους (H ≤ 10,0 m) σύμφωνα με πρόγραμμα που θα συντάξει ο Μελετητής. Αυτές θα πραγματοποιούνται γενικώς με την εκτέλεση ερευνητικών γεωτρήσεων, επί τόπου δοκιμών και ερευνητικών φρεάτων με σκοπό τον καθορισμό της κλίσης των πρανών, των συνθηκών θεμελίωσης του επιχώματος και την εκτίμηση των αναμενόμενων υποχωρήσεων (άμεσων και από στερεοποίηση).

 

Σε περιπτώσεις έδρασης επιχωμάτων σε επικλινή εδάφη που καλύπτονται από μανδύες αποσάθρωσης οι έρευνες θα πρέπει να δίνουν επαρκή στοιχεία για την εκτίμηση της καταλληλότητας του επιφανειακού εδάφους για έδραση των επιχωμάτων, για την πιθανή ύπαρξη παλαιών επιφανειών ολίσθησης στη βάση του μανδύα, για το πάχος της τυχόν απαιτούμενης αφαίρεσης - αντικατάστασης με κοκκώδες υλικό και τυχόν απαιτούμενα μέτρα στράγγισης για υποβιβασμό των πιέσεων πόρων στο μανδύα, στην περίπτωση που δεν είναι δυνατή η καθ' ολοκληρίαν αφαίρεσή του.

 

Ως ελάχιστες θέσεις ερευνών θεωρούνται οι ακόλουθες οι οποίες είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις γεωλογικές - γεωτεχνικές συνθήκες:

 

α. Υψηλά επιχώματα (ύψους μεγαλύτερου από 10.0 m) που εδράζονται σε γαιώδη εδάφη: μία θέση έρευνας ανά 250 m σε επιλεγμένες διατομές.

β. Σε περιοχές επισφαλών γαιωδών εδαφών (μαλακά εδάφη ή εδάφη ασταθή) θα πρέπει να γίνονται έρευνες και σε επιχώματα ύψους μικρότερου από 10.0 m, καθ' υπόδειξη του γεωτεχνικού μελετητή του έργου και έγκριση του Κυρίου του Έργου.

 

Για την περίπτωση όπου προβλέπεται η εκτέλεση γεώτρησης για την έρευνα θεμελίωσης τεχνικού έργου, είναι δυνατόν αυτή να συνυπολογισθεί στις έρευνες θέσεων επιχωμάτων, εφόσον στις δειγματοληψίες και δοκιμές γίνει συνδυασμός των δύο απαιτήσεων, ώστε να μπορούν να προσδιορισθούν τα επιχώματα παράλληλα με τον προσδιορισμό των αναγκαίων γεωτεχνικών χαρακτηριστικών για την θεμελίωση του τεχνικού έργου.

 

Ανά θέση έρευνας πραγματοποιείται μια γεώτρηση ή μια στατική πενετρομέτρηση (CPT) - σε μαλακά / χαλαρά εδάφη.

 

Το ελάχιστο βάθος των ερευνών θα είναι ίσο με 2.0 φορές το ύψος του επιχώματος. Το βάθος αυτό στην περίπτωση υψηλής συμπιεστότητας αργιλικών εδαφών θα είναι ίσο με 1.5 φορά το πλάτος του επιχώματος, θεωρώντας το επίχωμα ως ισοδύναμη ορθογωνική διατομή. Εάν το βάθος της έρευνας που προκύπτει με την παραπάνω σχέση είναι μεγαλύτερο των 30 m είναι δυνατόν να περιορισθεί σε 30 m. Σε περίπτωση που συναντηθεί το βραχώδες υπόβαθρο ή πρακτικώς ασυμπίεστη στρώση θα είναι δυνατόν να διακοπεί η γεώτρηση, εφόσον γίνει διάτρηση στη στρώση αυτή τουλάχιστον κατά 3.0 m.

 

Στις γεωτρήσεις που θα διανοιχτούν θα εκτελούνται δοκιμές Πρότυπης Διείσδυσης ανά διαστήματα που δεν θα υπερβαίνουν τα 1,5 m για τα πρώτα 6 m κάτω από τη στάθμη του εδάφους. Κάτω από το βάθος των 6 m οι δοκιμές αυτές θα εκτελούνται ανά 3 m μέχρι το πέρας της γεώτρησης.

 

Σε περίπτωση θεμελίωσης επιχωμάτων σε χαλαρά κορεσμένα κοκκώδη εδάφη, ενδεχομένως ρευστοποιήσιμα, θα πραγματοποιούνται δοκιμές στατικής πενετρομέτρησης οι οποίες θα συνοδεύονται με γεωτρήσεις (και δοκιμές Πρότυπης Διείσδυσης κάθε 1.5 m) έτσι ώστε να λαμβάνονται δείγματα για δοκιμές κατάταξης.

 

i. Για τους γαιώδεις σχηματισμούς θα γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές που αναφέρθηκαν στην παραπάνω παράγραφο 3.1. (i). Επί πλέον θα γίνονται δοκιμές συμπιεστότητας και ταχείας τριαξονικής θλίψης (UU) για τον έλεγχο των συνθηκών κατά τη φάση κατασκευής.

 

ii. Για τους βραχώδεις σχηματισμούς θα γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές που αναφέρθηκαν στην παραπάνω παράγραφο 3.1 (iv).

 

3.3. Γεωτεχνικές έρευνες θεμελίωσης τεχνικών και γεωτεχνικών έργων

 

Οι έρευνες θεμελίωσης τεχνικών έργων θα προβλέπονται σε γέφυρες, σε ορισμένους οχετούς και σε τοίχους αντιστήριξης.

 

Οι έρευνες αυτές θα περιλαμβάνουν την εκτέλεση ερευνητικών γεωτρήσεων, επί τόπου δοκιμών (π.χ. στατικές πενετρομετρήσεις, πρεσσιομετρήσεις, ντιλατομετρήσεις) καθώς και διασκοπήσεων με διατρητικό φορείο (διατρήσεις με Wagon Drill).

 

Η πυκνότητα των επί τόπου και εργαστηριακών δοκιμών στις παραπάνω γεωτρήσεις θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να αποδίδεται με στατιστική αξιοπιστία η εικόνα της εδαφικής τομής με τα γεωτεχνικά της χαρακτηριστικά σε συσχετισμό και με το στατικό μοντέλο του εξεταζόμενου τεχνικού έργου αλλά συγχρόνως να παρέχεται η δυνατότητα εξέτασης του παρακείμενου οδικού έργου (επιχώματος ή ορύγματος).

 

Στις γεωτρήσεις που θα διανοιχτούν θα εκτελούνται δοκιμές Πρότυπης Διείσδυσης ανά διαστήματα που δεν θα υπερβαίνουν τα 1,5 m για τα πρώτα 6 m κάτω από τη στάθμη του εδάφους, είτε του φυσικού είτε του διαμορφωμένου στα ορύγματα. Κάτω από το βάθος των 6 m οι δοκιμές αυτές θα εκτελούνται ανά 3 m μέχρι το πέρας της γεώτρησης.

 

Σε περίπτωση θεμελίωσης τεχνικού σε χαλαρά κορεσμένα κοκκώδη εδάφη, ενδεχομένως ρευστοποιήσιμα, θα πραγματοποιούνται δοκιμές στατικής πενετρομέτρησης οι οποίες θα συνοδεύονται με γεωτρήσεις (και δοκιμές Πρότυπης Διείσδυσης κάθε 1.5 m) έτσι ώστε να λαμβάνονται δείγματα για δοκιμές κατάταξης. Γεωφυσικές έρευνες είναι πιθανόν να απαιτηθούν για τον υπολογισμό της ταχύτητας διάδοσης των διατμητικών κυμάτων, ανάλογα με τη σπουδαιότητα του έργου.

 

Σε θέσεις βάθρων γεφυρών που κατασκευάζονται σε ασβεστολιθικά πετρώματα ή σε άλλες θέσεις για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες ότι μπορεί να παρουσιάζονται έγκοιλα θα γίνονται, επιπρόσθετα των γεωτρήσεων, και διατρήσεις με WAGON DRILL. Οι γεωτρήσεις και διατρήσεις θα διατάσσονται με τρόπο ώστε να γίνεται μεγαλύτερη συλλογή στοιχείων.

 

Το είδος και η έκταση των εργαστηριακών δοκιμών θα εξαρτηθούν από τη φύση των εδαφών και το είδος των δειγμάτων.

 

1) Για τους γαιώδεις σχηματισμούς θα γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές των παραπάνω παραγράφων 3.1 (i).

2) Για τους βραχώδεις σχηματισμούς θα γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές που αναφέρθηκαν στην παραπάνω παράγραφο 2.1 (iv).

 

Επιπρόσθετα, θα γίνονται δοκιμές χημικών αναλύσεων υδάτων για να εκτιμηθεί ο βαθμός προσβολής στα στοιχεία της θεμελίωσης του τεχνικού.

 

3.3.1. Γέφυρες

 

Ως ελάχιστες θέσεις ερευνών θεωρούνται οι ακόλουθες οι οποίες είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις γεωλογικές - γεωτεχνικές συνθήκες:

Για γέφυρες με άνοιγμα 6.0 m ≤ S ≤ 8.0 m θα προβλέπεται μια θέση έρευνας        

Για γέφυρες με άνοιγμα S > 8.0 m θα προβλέπεται μια θέση έρευνας ανά βάθρο γέφυρας.

 

Ως ελάχιστο βάθος έρευνας θεωρείται:

 

(α) Επιφανειακή θεμελίωση: κάτω από τη στάθμη έδρασης επιφανειακής θεμελίωσης το βάθος της έρευνας θα είναι ίσο με 15 m (και τουλάχιστον 2Β όπου Β το πλάτος του θεμελίου) για γαιώδεις σχηματισμούς ή 5.0 m για βραχώδεις σχηματισμούς. Για την περίπτωση βραχωδών σχηματισμών με επικάλυψη αποσαθρωμένου μανδύα, το παραπάνω ελάχιστο βάθος έρευνας από τη στάθμη έδρασης επιφανειακής θεμελίωσης θα είναι ίσο προς το πάχος του αποσαθρωμένου μανδύα και επί πλέον 5.0 m διάτρησης βραχώδους υποβάθρου.

 

(β) Θεμελίωση με πασσάλους: κάτω από την κατώτερη πιθανή στάθμη έδρασης των πασσάλων (βαθιάς θεμελίωσης) το βάθος έρευνας θα είναι ίσο με 5 m για γαιώδεις σχηματισμούς ή το πάχος της εδαφικής στρώσης και επί πλέον 5.0 m διάτρησης του βραχώδους υποβάθρου.

 

Ως απολύτως ελάχιστο βάθος έρευνας ορίζεται 10.0 m από την επιφάνεια του φυσικού εδάφους στη θέση του χαμηλότερου σημείου του τοπογραφικού αναγλύφου στην περιοχή του αντίστοιχου βάθρου.

 

Για την περίπτωση κάτω διαβάσεων υπό επίχωση ισχύουν και οι απαιτήσεις (στην δυσμενέστερη περίπτωση) από την επόμενη παράγραφο περί οχετών.

 

3.3.2. Οχετοί

 

Ως ενδεικτικές θέσεις ερευνών θεωρούνται οι ακόλουθες οι οποίες είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις γεωλογικές - γεωτεχνικές συνθήκες:

 

Για οχετούς με άνοιγμα μεγαλύτερο ή ίσο προς 3.0 m θα προβλέπεται μία θέση έρευνας στο τμήμα με το μεγαλύτερο ύψος επίχωσης.

 

Ως ελάχιστο βάθος έρευνας για γαιώδεις σχηματισμούς τίθεται 1.5 φορά το μέγιστο ύψος επίχωσης μεταξύ της στάθμης της ερυθράς και του φυσικού εδάφους (κοίτης) και σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον 10.0 m. Σε περίπτωση συνάντησης βραχώδους σχηματισμού, το ελάχιστο βάθος γεώτρησης μπορεί να περιορισθεί στην διάτρηση του μανδύα με ελάχιστη διείσδυση στο βραχώδες υπόβαθρο ίση προς 5.0 m.

 

3.3.3. Τοίχοι

 

Ως ελάχιστες θέσεις ερευνών θεωρούνται οι ακόλουθες οι οποίες είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις γεωλογικές - γεωτεχνικές συνθήκες:

 

Για τοίχους με ολικό ύψος (ανωδομή και επιφανειακή θεμελίωση) μεγαλύτερο από 6.0 m θα προβλέπεται μια θέση έρευνας ανά 100 m μήκους τοίχου.

 

Ως ελάχιστο βάθος έρευνας για γαιώδεις σχηματισμούς τίθεται ίσο με 1.5 φορά το ολικό ύψος του τοίχου κάτω από την στάθμη θεμελίωσης και σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον 10.0 m. Σε περίπτωση συνάντησης βραχώδους σχηματισμού, το ελάχιστο βάθος γεώτρησης μπορεί να περιορισθεί στην διάτρηση του μανδύα με ελάχιστη διείσδυση στο βραχώδες υπόβαθρο ίση προς 5.0 m.

 

3.3.4. Πασσαλότοιχοι - Διαφράγματα

 

Ως ελάχιστες θέσεις ερευνών θεωρούνται οι ακόλουθες οι οποίες είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις γεωλογικές - γεωτεχνικές συνθήκες και το στάδιο μελέτης:

 

Για τοίχους από πασσάλους ή θεμελιωμένους σε πασσάλους ή για διαφράγματα, ανεξάρτητα από το ύψος τους, θα προβλέπεται μία θέση έρευνας ανά 75 m μήκους τοίχου (ή διαφράγματος) και κατ' ελάχιστο δύο γεωτρήσεις ανά τοίχο.

Ως ελάχιστο βάθος έρευνας θεωρείται:

 

(α) Γαιώδεις σχηματισμοί: κάτω από το ελεύθερο ύψος, το βάθος της έρευνας θα είναι ίσο με 2 φορές το ελεύθερο ύψος και τουλάχιστον 10 m. Σε περίπτωση συνάντησης βραχώδους σχηματισμού, το ελάχιστο βάθος γεώτρησης μπορεί να περιορισθεί με ελάχιστη διείσδυση στο βραχώδες υπόβαθρο ίση προς 5.0 m.

 

(β) Βραχώδεις σχηματισμοί: κάτω από το ελεύθερο ύψος, το βάθος της έρευνας θα είναι ίσο με 1.5 φορές το ελεύθερο ύψος και τουλάχιστον 5.0 m.

 

3.4. Γεωτεχνικές έρευνες υπογείων τεχνικών έργων

 

3.4.1. Σήραγγες με διάτρηση

 

Σκοπός των γεωτεχνικών ερευνών είναι ο καθορισμός των γεωλογικών συνθηκών καθώς και των γεωτεχνικών παραμέτρων μηχανικής συμπεριφοράς των σχηματισμών της περιοχής της σήραγγας.

Οι γεωτεχνικές έρευνες πραγματοποιούνται με τη βοήθεια γεωτρήσεων και όταν απαιτείται εκτελούνται συμπληρωματικά ερευνητικά φρέατα και στοές. Μέσω των ερευνητικών εργασιών, θα εκτελούνται επί τόπου δοκιμές και θα λαμβάνονται τα αναγκαία δείγματα, επί των οποίων θα εκτελούνται οι δοκιμές για τον προσδιορισμό των γεωτεχνικών παραμέτρων που είναι αναγκαίες για τη διαστασιολόγηση και εκτέλεση των έργων.

 

A. Γεωτεχνικές Έρευνες

 

Οι γεωτεχνικές έρευνες αποσκοπούν τόσο στον καθορισμό του γεωτεχνικού μοντέλου με συμπλήρωση της γεωλογικής εικόνας όσο και στον καθορισμό των γεωτεχνικών παραμέτρων που είναι απαραίτητες για τον σχεδιασμό του έργου.

 

Η γεωτεχνική έρευνα θα περιλαμβάνει επίσης εργαστηριακές δοκιμές σε δείγματα από γεωτρήσεις καθώς και επιτόπου δοκιμές σε γεωτρήσεις ή και δοκιμαστικές στοές. Σε περίπτωση που τα ανωτέρω γεωτεχνικά στοιχεία είναι ιδιαίτερα δυσμενή, ενδέχεται να απαιτηθεί ριζική μεταβολή της οριστικής χάραξης της σήραγγας. Στην περίπτωση αυτή, είναι δυνατό να απαιτηθούν συμπληρωματικές διερευνητικές γεωτεχνικές εργασίες σε επόμενη φάση της μελέτης.

 

Σκοπός των γεωτεχνικών ερευνών είναι ο καθορισμός των γεωτεχνικών συνθηκών και παραμέτρων μηχανικής συμπεριφοράς των σχηματισμών της περιοχής της σήραγγας. Το είδος και η έκταση των εργαστηριακών και επιτόπου δοκιμών, θα δίνεται με ειδικά αιτιολογημένο πρόγραμμα και θα εξαρτάται από τη φύση των απαντώμενων γεωλογικών σχηματισμών. Αυτοί θα πρέπει να διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες: σε γαιώδεις, σε βραχώδεις σχηματισμούς (κύριες κατηγορίες), καθώς και σε ενδιάμεσους. Η κατηγορία των ενδιάμεσων σχηματισμών θα αντιμετωπίζεται, κατά περίπτωση, αντίστοιχα προς τις κύριες κατηγορίες. Οι εργαστηριακές και επιτόπου δοκιμές που θα πρέπει να εκτελούνται για τις κύριες κατηγορίες σχηματισμών είναι οι ακόλουθες (όχι περιοριστικά):

 

(i) Γαιώδεις σχηματισμοί

 

α) Εργαστηριακές δοκιμές

 

α)1) Προσδιορισμός φυσικών χαρακτηριστικών

 

 

α)2) Προσδιορισμός μηχανικών χαρακτηριστικών

 

 

β) Επί τόπου δοκιμές

 

 

(ii) Βραχώδεις σχηματισμοί

 

α) Εργαστηριακές δοκιμές

 

Θα εκτελούνται οι παρακάτω δοκιμές:

 

β) Επιτόπου δοκιμές και έρευνες

 

Οι επιτόπου δοκιμές και έρευνες θα περιλαμβάνουν:

 

Οι παραπάνω δοκιμές, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της γεωλογικής και τεκτονικής μελέτης που θα περιέχουν εκτός των άλλων τη πετρογραφική περιγραφή, την ποσοτική περιγραφή των συστηματικών ασυνεχειών, τις ασθενείς ζώνες, τα ρήγματα, τα κενά, και τη δίαιτα των υπογείων νερών, θα δίνουν όλες εκείνες τις παραμέτρους που απαιτούνται για τη βαθμονόμηση του πετρώματος με κάποια δόκιμα συστήματα όπως π.χ. κατά RMR, Q, και GSI, καθώς και για την εκτίμηση των παραμέτρων επιτόπου αντοχής, παραμορφωσιμότητας και υδατοπερατότητας (εφόσον απαιτείται) της βραχόμαζας.

 

(iii) Για όλους τους σχηματισμούς

 

α) Θα πρέπει οπωσδήποτε το γεωυλικό να χαρακτηρίζεται ως προς την:

 

 

β)        Εφόσον γίνουν δοκιμαστικές στοές, σκόπιμο είναι να εκτελούνται σε αυτές οι εξής δοκιμές:

 

 

B. Ποσότητες

 

Ως ελάχιστες έρευνες θεωρούνται οι ακόλουθες:

 

i. Σε κάθε στόμιο θα εκτελούνται δύο δειγματοληπτικές γεωτρήσεις. Επίσης, θα εκτελούνται ενδιαμέσως 1 δειγματοληπτική γεώτρηση ανά 500 m σήραγγας (ελάχιστος αριθμός 1 γεώτρηση) κατά μήκος του άξονα της σήραγγας που θα διατρηθεί. Ο αριθμός των γεωτρήσεων θα είναι ικανός ώστε να προσδιορίζεται η στρωματογραφία στην περιοχή κατά μήκος της χάραξης της σήραγγας. Οι γεωτρήσεις θα εκτείνονται γενικά σε βάθος τουλάχιστον ίσο με μία (ισοδύναμη) διάμετρο, της εγκάρσιας τομής της σήραγγας, κάτω από την αναμενόμενη βαθύτερη εκσκαφή του πυθμένα. Ορισμένες γεωτρήσεις μπορεί να είναι κεκλιμένες, εφόσον θεωρηθεί ότι αυτές θα δώσουν καταλληλότερα στοιχεία για τη στρωματογραφία.

 

ii. Σχετικά με τις ποσότητες των εργαστηριακών δοκιμών ανά περίπτωση ελέγχου ισχύουν τα αναφερόμενα στις προηγούμενες παραγράφους, ανάλογα με τη φύση των σχηματισμών που απαντώνται.

 

3.4.2. Σήραγγες με εκσκαφή και επανεπίχωση

 

Οι έρευνες σηράγγων με εκσκαφή και επανεπίχωση θα γίνουν με εκτέλεση δειγματοληπτικών γεωτρήσεων και ερευνητικών φρεάτων με σκοπό την επιλογή των γεωτεχνικών παραμέτρων σχεδιασμού, τον καθορισμό της κλίσης των προσωρινών πρανών εκσκαφών και την καταλληλότητα των υλικών εκσκαφής έτσι ώστε να επαναχρησιμοποιηθούν για την επανεπίχωση.

Το είδος και η έκταση των εργαστηριακών δοκιμών θα εξαρτηθούν από τη φύση των εδαφών και το είδος των δειγμάτων.

 

(i) Για τους γαιώδεις σχηματισμούς θα γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές των παραπάνω παραγράφων (i) και (iii) με εφαρμογή της αρχής των ενεργών τάσεων.

 

(ii) Για τους βραχώδεις σχηματισμούς θα γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές που αναφέρθηκαν στην παραπάνω παράγραφο (ii).

 

(iii) Ως ελάχιστες έρευνες θεωρούνται οι ακόλουθες:

 

3.5. Γεωτεχνικές έρευνες καθορισμού φέρουσας ικανότητας στρώσης έδρασης για τη διαστασιολόγηση του οδοστρώματος.

 

(i) Η διαστασιολόγηση του οδοστρώματος εξαρτάται από τα γεωτεχνικά χαρακτηριστικά της υποκείμενης στρώσης, που εκτείνεται σε βάθος 1 m κάτω από την επιφάνεια έδρασης οδοστρώματος.

 

Έτσι είναι αναγκαίο να γίνουν οι απαραίτητες δοκιμές για υπαγωγή στις κατηγορίες Ε1 έως Ε4 (βλέπε Πίνακα 4.5) της υποκείμενης στρώσης η οποία αναφέρεται:

 

α. στο φυσικό έδαφος για την περίπτωση ορυγμάτων

β. στο υλικό της στέψης επιχώματος για την περίπτωση γαιωδών επιχωμάτων.

γ. στο υλικό του μεταβατικού τμήματος για την περίπτωση βραχωδών επιχωμάτων.

 

(ii) Οι δοκιμές που απαιτούνται να εκτελεστούν, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η κατάταξη των υλικών της υποκείμενης στρώσης αναφέρθηκαν ήδη στην παράγραφο 3.1.

 

(iii) Ως ενδεικτική έρευνα θεωρείται η εκτέλεση ερευνητικών φρεάτων ή επιφανειακών εκσκαφών ανά 200 m χάραξης οδού σε θέσεις ορυγμάτων ή επιχωμάτων μικρού ύψους (επί εδάφους).

 

4. Γεωτεχνικές έρευνες σε λατομεία

 

(i) Σε περίπτωση που δεν χρησιμοποιηθούν υλικά από λειτουργούντα στην περιοχή λατομεία αλλά προβλέπεται να γίνει εγκατάσταση νέου λατομείου θα πρέπει να εκτελεστούν εργαστηριακές δοκιμές ελέγχου αδρανών υλικών του νέου λατομείου (σε νέες θέσεις ή σε θέσεις παλαιών λατομείων που βρίσκονται εκτός λειτουργίας) σύμφωνα με την παράγραφο ? 3.3.7.5.

 

(ii) Για την περίπτωση αντιολισθηρών αδρανών υλικών θα πρέπει να εκτελεσθούν επιπρόσθετα και οι παρακάτω δοκιμές:

 

α. Αντοχής σε απότριψη (Aggregate Abrasion Value - AAV) (British Standard 812)

β. Αντίστασης σε στίλβωση (Polishing Stone Value - PSV) (British Standard 812)

 

5. Γεωτεχνικές έρευνες σε δανειοθαλάμους

 

(i) Ανάλογα με το κατασκευαζόμενο οδικό τμήμα είναι δυνατόν να απαιτηθεί δανειοληψία για την κατασκευή του σώματος των επιχωμάτων καθώς και για την προμήθεια υλικών της Στρώσης Έδρασης Οδοστρώματος, της στρώσης εξυγίανσης (θεμέλιο επιχώματος) και της στρώσης στράγγισης.

 

(ii) Για τους δανειοθαλάμους που τυχόν θα χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να εκτελεστούν οι παρακάτω έρευνες και να υποβληθούν τα παρακάτω σχέδια.

 

α. Χάρτης και Τοπογραφικό διάγραμμα:

 

 

β. Στον χωροθετημένο δανειοθάλαμο θα εκσκάπτονται φρέατα σε μία κανονική κατανομή σε κατάλληλο κάναβο εφ' όσον αυτό είναι εφικτό κατ' ελάχιστον 1 φρέαρ ανά 30.000 m3 υλικού σε δανειοθαλάμους συνήθων υλικών (Υ1, Υ2) και ανά 15.000 m3 υλικού σε δανειοθαλάμους επίλεκτων υλικών (Υ3, Υ4) και ανάλογα προς την ομοιογένεια κατ' ελάχιστον διανοίγονται τρία φρέατα ανά δανειοθάλαμο. Στα δείγματα θα γίνονται οι δοκιμές κατάταξης για οδικά έργα στις κατηγορίες Υ1 έως Υ4 του Πίνακα 4.5 καθώς και δοκιμές φυσικής υγρασίας.

 

Σε περίπτωση ανομοιομορφίας των συναντώμενων στα φρέατα εδαφικών στρώσεων, θα λαμβάνονται δείγματα σε τέτοιο αριθμό ώστε να καλύπτονται οι απαντώμενες στρώσεις του εδαφικού υλικού.

 

γ. Θα υποβάλλονται οι εδαφικές τομές των φρεάτων με τα στοιχεία από τις έρευνες κατάταξης που προαναφέρθηκαν και υπολογισμοί απολήψιμων υλικών κατά κατηγορία υλικού.

 

(iii) Στην περίπτωση που αναγκαστικά προσδιορίζονται δανειοθάλαμοι ακατάλληλων υλικών θα προτείνονται κατάλληλες μέθοδοι εκμετάλλευσης που θα διασφαλίζουν την απαιτούμενη ποιότητα.

 

(iv) Επισημαίνεται ότι οι έρευνες που αναφέρθηκαν παραπάνω θεωρούνται ως ελάχιστες και ο Κύριος του Έργου δεν αναλαμβάνει ουδεμία ευθύνη σχετικά με την επάρκεια και πληρότητα τους για να προσδιοριστούν τα αναγκαία χαρακτηριστικά των δανειοθαλάμων. Έτσι κατά τη φάση κατασκευής ο Ανάδοχος θα πρέπει να εκτελέσει, εφόσον το κρίνει αναγκαίο, και πρόσθετες έρευνες για την πλήρη διασφάλισή του.