Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Εγκρίνεται η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του προγράμματος ολοκληρωμένης ανάπλασης στην περιοχή του Φαληρικού Όρμου Αττικής με τους ακόλουθους όρους, περιορισμούς και κατευθύνσεις, που τηρούνται κατά την εξειδίκευση, έγκριση και υλοποίηση του προγράμματος, με μέριμνα της Αρχής Σχεδιασμού, καθώς και του συνόλου των φυσικών και νομικών προσώπων που συμμετέχουν στις ως άνω ενέργειες.

 

Α. Διαφοροποιήσεις που επιβάλλονται στο πρόγραμμα από την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης.

 

Τα περιβαλλοντικά ζητήματα έχουν ενσωματωθεί ικανοποιητικά στο σχεδιασμό του προγράμματος ολοκληρωμένης ανάπλασης στην περιοχή του Φαληρικού Όρμου Αττικής, όπως αυτό περιγράφεται στη ΣΜΠΕ και στις εκθέσεις επανεκτίμησης. Ως εκ τούτου δεν απαιτείται η επιβολή διαφοροποιήσεων για περαιτέρω ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης.

 

Β. Όροι, περιορισμοί και κατευθύνσεις για την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος που συνοδεύουν την έγκριση του προγράμματος.

 

Για την πληρέστερη προστασία και την ορθολογική διαχείριση του περιβάλλοντος, η έγκριση του προγράμματος ολοκληρωμένης ανάπλασης στην περιοχή του Φαληρικού Όρμου συνοδεύεται από τους όρους, περιορισμούς και κατευθύνσεις που ακολουθούν.

 

1. Η χρονική οργάνωση και η εξειδίκευση του σχεδιασμού των μεγάλων έργων του προγράμματος λαμβάνει υπόψη τους σημαντικούς όγκους εκσκαφών και επιχώσεων που χρειάζονται σε ορισμένα εξ αυτών, και προβλέπει κατάλληλους τρόπους εξισορρόπησης του ισοζυγίου χωματισμών.

 

2. Η υλοποίηση των νέων αντιπλημμυρικών έργων και η αναδιάταξη υφιστάμενων, προγραμματίζεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην μειωθεί το επίπεδο αντιπλημμυρικής προστασίας σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση σε καμία από τις φάσεις κατασκευής.

 

3. Η κυκλοφοριακή κρισιμότητα των συγκοινωνιακών έργων που αναδιατάσσονται στο πλαίσιο του προγράμματος, καθιστά επιβεβλημένη την ένταξη στις επερχόμενες φάσεις σχεδιασμού και στις αντίστοιχες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αναλυτικής μέριμνας για την ελαχιστοποίηση των διαταραχών στη λειτουργία των έργων αυτών, ώστε να προληφθούν ή / και να ελαχιστοποιηθούν οι σχετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

 

4. Η ορθολογική αξιοποίηση και η ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης νερού εντάσσεται στις προτεραιότητες της ωρίμανσης σχεδιασμού και της εφαρμογής του προγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται τουλάχιστον:

 

α. Η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των ομβρίων υδάτων στην άρδευση του πρασίνου. Στην κατεύθυνση αυτή, οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των εγκαταστάσεων στο Φάληρο προβλέπουν τα απαραίτητα έργα και τα βασικά τους χαρακτηριστικά (είδος, μέγεθος, τεχνικές λειτουργίας), περιορίζοντας τη συλλογή των ομβρίων υδάτων σε θέσεις που δεν συμβάλλουν στον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων και αποφεύγοντας την επανάχρηση ομβρίων από τις επιφάνειες των χώρων στάθμευσης.

 

β. Αξιοποίηση μέρους των τοπικών υπογείων υδάτων για άρδευση του πρασίνου, υπό τις προϋποθέσεις επιβεβαίωσης (α) της διαφαινόμενης ως ιδιαίτερα περιορισμένης ύπαρξης γεωτρήσεων στην ευρύτερη περιοχή και (β) της περιορισμένης σύνδεσης των τοπικών υδροφορέων με ευρύτερα υπόγεια σώματα νερού. Οι σχετικές εξειδικεύσεις στα επόμενα στάδια μελετών χαρακτηρίζονται από αειφορική χρήση των υπογείων νερών, εξασφαλίζοντας ότι:

 

β)α. η αντλούμενη ποσότητα δεν αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά του υδροφορέα,

β)β. δεν επηρεάζονται ευρύτεροι υδροφορείς και δεν αναμένονται φαινόμενα υφαλμύρισης,

β)γ. η κατείσδυση των περισσειών της άρδευσης επιστρέφει στον υδροφορέα.

 

γ. Ελαχιστοποίηση απωλειών, αξιοποιώντας στα μεν συστήματα άρδευσης μεθόδους περιορισμού απωλειών λόγω εξάτμισης (π.χ. σταλακτοφόροι αγωγοί, επικάλυψη ορισμένων θέσεων με φυσικά υλικά που μειώνουν την εξάτμιση - ξήρανση του εδάφους κ.ά.), στα δε κτιριακά έργα υδραυλικά στοιχεία περιορισμού της άσκοπης κατανάλωσης και προγράμματα καθαριότητας με έμφαση στην αποτελεσματικότητα χρήσης νερού.

 

δ. Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των παραπάνω μέτρων, με τιμές - στόχους: δ)α. την κάλυψη του 30% της ποσότητας νερού που καταναλώνεται για άρδευση από επανάχρηση ομβρίων και δ)β. την κάλυψη του 20% της ποσότητας νερού που καταναλώνεται για άρδευση από αξιοποίηση τοπικών υπόγειων υδάτων, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τέθηκαν παραπάνω.

 

5. Η ενεργειακή αποτελεσματικότητα των επιμέρους έργων της ανάπλασης αποτελεί βασική απαίτηση κατά την εξειδίκευση του σχεδιασμού τους. Στο πλαίσιο αυτό ενσωματώνονται επιλογές και μέτρα στις ακόλουθες κατευθύνσεις:

 

α. Μεγιστοποίηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων, με κατάλληλη θέση και διαστασιολόγηση των ανοιγμάτων, μονώσεις υψηλής απόδοσης, μείωση απωλειών στις εισόδους - εξόδους κ.ά.

 

β. Αξιοποίηση βιοκλιματικών αρχών, ώστε οι τοπικές μικροκλιματικές συνθήκες και το σχεδιαζόμενο πράσινο που περιβάλλει τα κτίρια να συμβάλλουν κατά το δυνατόν περισσότερο στη ρύθμιση με φυσικό τρόπο των εσωτερικών τους συνθηκών.

 

γ. Διερεύνηση της δυνατότητας αξιοποίησης καινοτόμων μεθόδων μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης κατά τη λειτουργία των κτιρίων, όπως η ανταλλαγή θερμότητας με το έδαφος, η «πράσινη» στέγη κ.ά.

 

δ. Ηλεκτρομηχανολογικές επιλογές που χαρακτηρίζονται από μεγιστοποίηση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας, όπως δυνατότητα κλιματισμού μόνο με εξωτερικό αέρα (free cooling), αυξημένοι συντελεστές απόδοσης στις κεντρικές κλιματιστικές μονάδες, αξιοποίηση δυναμικής ενέργειας στους υδραυλικούς ανελκυστήρες κ.ά.

 

ε. Χρήση φωτιστικών σωμάτων και λαμπτήρων υψηλής απόδοσης, παράλληλα με ρύθμιση στα κατάλληλα επίπεδα φωτισμού.

 

στ. Αξιοποίηση των πλέον σύγχρονων εξελίξεων στα συστήματα διαχείρισης κτιρίων (building management systems, BMS), ώστε να επιτυγχάνεται λεπτομερής έλεγχος και ρύθμιση των συνθηκών θερμοκρασίας - υγρασίας στο επίπεδο της μικρότερης χωρικής ενότητας του εσωτερικού των κτιρίων με τη λιγότερη κάθε φορά κατανάλωση ενέργειας.

 

ζ. Πληρέστερη δυνατή αξιοποίηση φυσικού αερίου έναντι πετρελαίου.

 

6. Η δημιουργία των εκτενών χώρων πρασίνου αποτελεί ένα από τα βασικότερα στοιχεία των περιβαλλοντικών βελτιώσεων που συνοδεύουν την ανάπλαση. Συνεπώς, αντιμετωπίζεται ως μείζονα προτεραιότητα κατά την εξέλιξη της φάσης κατασκευής, ενώ επιδιώκεται η μεγιστοποίηση της συμβολής του δημιουργούμενου πρασίνου στη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών στις ευρύτερα επηρεαζόμενες περιοχές. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων, στις ακόλουθες κατευθύνσεις:

 

α. Λεπτομερής μελέτη για την επιλογή των χαρακτηριστικών της βλάστησης και ένταξη στοιχείων των φυτοτεχνικών μελετών στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που υποβάλλονται, όπου απαιτείται, για κάθε επιμέρους έργο της ανάπλασης. Μέσω των φυτοτεχνικών μελετών προσδιορίζεται με λεπτομέρεια το είδος και η πυκνότητα εγκατάστασης δένδρων και θάμνων, το είδος του γρασιδιού, το πρόγραμμα άρδευσης κ.ά., με τρόπο που να επιτυγχάνονται οι επόμενες κατευθύνσεις:

 

α)α. Μεγιστοποίηση της φυλλικής επιφάνειας. Στην κατεύθυνση αυτή εξαντλείται κάθε δυνατότητα επαύξησης της συμμετοχής του υψηλού πρασίνου στη συνολική επιφάνεια των εκτάσεων που φυτεύονται. Στις θέσεις που δεν είναι δυνατή η εγκατάσταση υψηλών δένδρων, εξετάζεται η δυνατότητα εγκατάστασης θάμνων με πυκνό φύλλωμα, αντί της ποώδους ή χλοώδους βλάστησης. Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατή η δημιουργία μιας κατηγορίας πρασίνου μεταξύ υψηλού και χαμηλού, που μπορεί να χαρακτηρισθεί ως μικτό πράσινο. Η μεγιστοποίηση του ποσοστού του μικτού πρασίνου εις βάρος του χαμηλού εντάσσεται στις επιδιώξεις των φυτοτεχνικών μελετών.

 

α)β. Συμβατότητα με την τοπική κλιματολογία και την αισθητική του αττικού τοπίου. Πρέπει να δημιουργηθεί παρόχθια βλάστηση του δυτικού καναλιού και των τεχνητών νησίδων για την ανασύσταση του βιοτόπου της ορνιθοπανίδας.

 

α)γ. Ελαχιστοποίηση αναγκών άρδευσης. Πέραν των μέτρων για την αξιοποίηση των ομβρίων και τον περιορισμό των απωλειών, καταβάλλεται προσπάθεια σε επίπεδο επιλογής ειδών, ώστε οι ανάγκες άρδευσης να είναι περιορισμένες.

 

β. Συνεκτικότητα χώρων πρασίνου, ώστε οι πράσινες εκτάσεις να αποτελέσουν ένα κατά το δυνατόν ενιαίο και πάντως συνεκτικό δίκτυο, που δεν διακόπτεται από φράκτες ή αλλά αποτρεπτικά της πρόσβασης μέτρα. Οι πορείες των χρηστών επιτρέπουν την ελεύθερη περιήγηση τους σε όλους τους χώρους πρασίνου, ανεξαρτήτως αφετηρίας. Για το λόγο αυτό, διασφαλίζεται ο κοινόχρηστος χαρακτήρας των χώρων πρασίνου, ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας της κάθε έκτασης. Συγχρόνως, είναι απαραίτητο να τεθούν ενιαίοι κανόνες και πρακτικές συντήρησης του πρασίνου, καθώς και να προλαμβάνονται φαινόμενα υποβάθμισης ή εγκατάλειψης των κοινόχρηστων χώρων. Για τα ζητήματα αυτά περιλαμβάνονται λεπτομερείς προτάσεις στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των επιμέρους έργων.

 

Γ. Σύστημα παρακολούθησης των σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρμογή του προγράμματος.

 

1. Για την παρακολούθηση των σημαντικών επιπτώσεων στο περιβάλλον από την εφαρμογή του σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπλασης, του βαθμού ενσωμάτωσης των αρχών και κατευθύνσεων περιβαλλοντικής διαχείρισης κατά την υλοποίηση του προγράμματος καθώς και για την εφαρμογή διορθωτικών μέτρων, συγκροτείται ένα ολοκληρωμένο σύστημα, βάσει των ακόλουθων αρχών:

 

α. Η παρακολούθηση διεξάγεται από διακριτή επιχειρησιακή μονάδα περιβάλλοντος, την οποία θα ορίσει ο επισπεύδων (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου) φορέας, ο οποίος οφείλει να ενημερώσει και την Γενική Γραμματεία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.

 

Σε κάθε περίπτωση, εξασφαλίζεται ότι η ως άνω μονάδα ή σχηματισμός:

 

α)α. διαθέτει τις απαραίτητες αρμοδιότητες, αναγνωρισμένες από τους φορείς που συμμετέχουν στην υλοποίηση και λειτουργία των έργων της ανάπλασης με την κατάλληλη κάθε φορά νομική μορφή (π.χ. μνημόνια, συμφωνητικά κ.ά.), ώστε να καθίσταται ευχερής η παρακολούθηση και η αποτελεσματική παρέμβαση κατά το στάδιο του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της λειτουργίας των έργων της ανάπλασης, ώστε η ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στα στάδια αυτά να είναι η αποτελεσματικότερη δυνατή,

 

α)β. έχει στελεχωθεί με επαρκές - σε πλήθος και κατάρτιση - προσωπικό και διαθέτει τις υποδομές που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική λειτουργία της.

 

β. Η ως άνω μονάδα ή σχηματισμός συγκροτεί και εφαρμόζει ένα λεπτομερές πρόγραμμα παρακολούθησης, το οποίο ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που τίθενται με την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

 

γ. Η συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων διεξάγεται σε ετήσια βάση. Στη διάρκεια του έτους μπορούν να συλλέγονται στοιχεία σε μηναία ή συχνότερη περίοδο, ώστε να καθίσταται δυνατή η αποτύπωση τάσεων με συντομότερη χρονική εξέλιξη.

 

2. Ως βασικά μεγέθη της παρακολούθησης χρησιμοποιούνται περιβαλλοντικοί δείκτες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν με περιεκτικό τρόπο σημαντικές πτυχές των εξελίξεων ως προς το περιβάλλον.

 

Τέτοιοι δείκτες, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, μπορούν είναι οι εξής:

 

α. Φάση κατασκευής:

 

α)α. Ποσοστό πρασίνου που υλοποιήθηκε επί του συνολικού πρασίνου της ανάπλασης και επιμέρους ποσοστά για το χαμηλό, μικτό και υψηλό πράσινο.

 

α)β. Ποσοστό έργων που υλοποιήθηκαν επί του συνόλου των έργων της ανάπλασης.

 

α)γ. Ποσοστό των έργων που υλοποιήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Φαλήρου, επί του συνόλου αυτών που είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία του υπερτοπικού πόλου.

 

β. Φάση λειτουργίας:

 

β)α. Αποδοχή χώρων πρασίνου.

 

Εκτιμάται ο αριθμός των ατόμων που χρησιμοποιούν τους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου, καθώς και ο βαθμός ικανοποίησης των πολιτών από την ποιότητα των χώρων πρασίνου.

 

β)β. Δείκτες προσέλευσης στις εγκαταστάσεις του προγράμματος ολοκληρωμένης ανάπλασης.

 

Μπορούν να βασίζονται σε εκτιμήσεις του αριθμού ατόμων που προσέρχονται σε κάθε μια από τις εγκαταστάσεις.

 

Συγχρόνως, συλλέγονται στοιχεία που καθιστούν δυνατές τις εκτιμήσεις για το ποσοστό χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

 

β)γ. Δείκτες πληρότητας των χώρων στάθμευσης.

 

Πέραν από τους μέσους ετήσιους και μηνιαίους μέσους όρους, είναι απαραίτητη και η χρονικά λεπτομερέστερη καταγραφή, ώστε να διαπιστώνονται οι αιχμές χρήσης των χώρων στάθμευσης και εξάγονται συμπεράσματα για την επάρκεια τους.

 

β)δ. Δείκτες εξοικονόμησης νερού.

 

Ως προς την άρδευση, χρησιμοποιούνται τα ποσοστά συμμετοχής των επαναξιοποιούμενων ομβρίων και των τοπικών υπόγειων υδάτων, συγκρινόμενα με τις τιμές στόχους που προαναφέρθηκαν. Συγχρόνως, εκτιμάται το ποσοστό εξοικονόμησης που επιτυγχάνουν τα συστήματα άρδευσης, συγκριτικά με την κατανάλωση νερού κατά τη συνήθη άρδευση κοινόχρηστων χώρων πρασίνου. Για τις κτιριακές εγκαταστάσεις, ο δείκτης εξοικονόμησης νερού μπορεί να υπολογίζεται με την αντιπαραβολή των ετήσιων καταναλώσεων με τιμές κατανάλωσης νερού σε παρεμφερείς εγκαταστάσεις που δεν χρησιμοποιούν συστήματα εξοικονόμησης.

 

β)ε. Δείκτες ανακύκλωσης.

 

Προκύπτουν από τις ποσότητες και τα ποσοστά των απορριμμάτων που διατέθηκαν προς ανακύκλωση, ανά κύριο ρεύμα.

 

3. Οι τιμές των δεικτών και άλλων μεγεθών της παρακολούθησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, συγκροτούνται σε ετήσια έκθεση, στην οποία επίσης πραγματοποιείται επεξεργασία και αξιολόγηση των τιμών, καθώς και προτάσεις για τις ενδεχομένως απαιτούμενες διορθωτικές ενέργειες. Η έκθεση αυτή εκπονείται εντός του πρώτου τριμήνου του επόμενου έτους, κοινοποιείται σε όλους τους φορείς που συμμετέχουν στην κατασκευή και λειτουργία των έργων του προγράμματος ανάπλασης και δημοσιοποιείται με ανάρτηση της σε ιστοσελίδα που οφείλει να διατηρεί η μονάδα ή ο σχηματισμός που διεξάγει την παρακολούθηση. Στην ίδια ιστοσελίδα δίδεται η δυνατότητα στο ενδιαφερόμενο κοινό να εκφράσει ενυπογράφως τις απόψεις του για το περιεχόμενο της έκθεσης.