 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Α. Χάραξη
Α1. Στάδιο Αναγνωριστικής μελέτης Οδοποιίας
Α1.1 Αναγνωριστική Γεωλογική Μελέτη
Α1.1.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:5.000 έως 1:20.000 (ανάλογα με την κλίμακα της οδοποιίας) |
2 |
Ερμηνεία αεροφωτογραφιών κλίμακας ανάλογα με τις απαιτήσεις του έργου |
3 |
Γεωλογική μηκοτομή / μηκοτομές (στην κλίμακα της χαρτογράφησης) |
4 |
Γεωλογικές Τομές |
5 |
Ανάλυση τεκτονικών στοιχείων - Ενεργά ρήγματα - Σεισμικότητα |
6 |
Χάρτης τεχνικής γεωμορφολογίας και προβληματικών περιοχών. |
7 |
Καταγραφή γεωερευνητικών εργασιών** |
8 |
Απογραφή Σημείων Εμφάνισης Νερού. Αξιολόγηση των δεδομένων. |
9 |
Καταγραφή θέσεων λήψης αδρανών υλικών και πιθανών πηγών λήψης δανείων υλικών |
10 |
Καταγραφή υφισταμένων πρανών |
11 |
Βοηθητικοί* Θεματικοί χάρτες |
12 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
* κατόπιν τεκμηριωμένης πρότασης του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες και εφόσον υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή
** Ο όρος γεωερευνητικές εργασίες περιλαμβάνει τις γεωτεχνικές έρευνες και τις γεωλογικές εργασίες
Α1.1.2 Αναλυτική περιγραφή ερευνητικών εργασιών και γεωλογικής μελέτης
α) Ερευνητικές εργασίες
| • | Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:5.000 έως 1:20.000. Σε κάθε περίπτωση η κλίμακα χαρτογράφησης είναι η ίδια με την κλίμακα της μελέτης οδοποιίας. Το συνολικό εύρος εξαρτάται από τη μορφολογία του ανάγλυφου και εκτείνεται σε 1 km σε πεδινά τμήματα. Σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες μπορεί να είναι μεγαλύτερο μετά από αιτιολογημένη πρόταση του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας. |
| • | Φωτογεωλογική ερμηνεία της ευρύτερης περιοχής σε κλίμακα 1:20.000 ή και μικρότερη, ανάλογα με τις απαιτήσεις του έργου. |
| • | Γεωλογικές μηκοτομές στην κλίμακα της γεωλογικής χαρτογράφησης. Όλες οι μηκοτομές της οδοποιίας (εναλλακτικές χαράξεις) μετατρέπονται σε γεωλογικές μηκοτομές. Τα στοιχεία των επί μέρους θεματικών - βοηθητικών χαρτών θα συμπεριλαμβάνονται στις μηκοτομές. |
| • | Εγκάρσιες γεωλογικές τομές στην κλίμακα της γεωλογικής χαρτογράφησης. Συντάσσονται σε χαρακτηριστικές θέσεις γεωλογικού και τεχνικού ενδιαφέροντος. Εφόσον έχουν εκτελεσθεί γεωτεχνικές έρευνες οι γεωλογικές τομές προτείνεται να διέρχονται απαραίτητα από τα σημεία αυτά. |
| • | Αποτύπωση των κύριων ρηγμάτων-ρηξιγενών ζωνών, ταξινόμηση αυτών ανάλογα με την ενεργότητά τους. Στοιχεία σεισμικότητας της ευρύτερης περιοχής. |
| • | Χάρτης προβληματικών περιοχών και τεχνικής γεωμορφολογίας. Καλύπτει όλη την περιοχή της γεωλογικής χαρτογράφησης, με ιδιαίτερη έμφαση στην εφικτότητα των διαφόρων λύσεων από τεχνικογεωλογική άποψη. |
| • | Καταγραφή όλων των υφιστάμενων γεωερευνητικών εργασιών και γεωτεχνικών ερευνών. |
| • | Απογραφή σημείων εμφάνισης νερού. Μετρήσεις στάθμης και παροχών πηγών. Αξιολόγηση των δεδομένων. |
| • | Καταγραφή όλων των θέσεων λήψης αδρανών υλικών στην ευρύτερη περιοχή της ζώνης διέλευσης της χάραξης και κατ' αρχήν εντοπισμός θέσεων πιθανών πηγών λήψης δανείων υλικών για το σώμα των επιχωμάτων. |
| • | Καταγραφή σε ειδικά απογραφικά δελτία των υφιστάμενων πρανών - ορυγμάτων σε χαρακτηριστικές θέσεις στην ευρύτερη περιοχή της χάραξης και γεωλογική αξιολόγησή τους με κύριο στόχο τη διερεύνηση των συνθηκών ευστάθειάς τους. Τα στοιχεία της εργασίας αυτής αποτελούν τη βάση για τη μελέτη υφισταμένων πρανών. |
| • | Σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες, συντάσσονται βοηθητικοί θεματικοί χάρτες, εφόσον υπάρχουν επαρκή στοιχεία για την περιοχή (π.χ κλίσεων αναγλύφου και αστάθειας, υδρολιθολογικός/ υδρογεωλογικός, τεκτονικός κ.λ.π.). |
β) Γεωλογική μελέτη
Το τεύχος της Γεωλογικής μελέτης περιλαμβάνει ενδεικτικά τις παρακάτω ενότητες:
β)1. Εισαγωγή
Στην εισαγωγή αναφέρονται:
| • | Στοιχεία Σύμβασης (Φάση, Τίτλος Μελέτης, Αποφάσεις, Εργοδότης, Ανάδοχος, Έγκριση προγράμματος γεωλογικών εργασιών). |
| • | Αντικείμενο - Σκοπός γεωλογικής μελέτης |
| • | Εργασίες - Ομάδα Εργασίας (περιγραφή και επιμέτρηση των ποσοτήτων των γεωλογικών εργασιών που εκτελέσθηκαν, Σχέδια που συνοδεύουν τη γεωλογική μελέτη, Ομάδα εργασίας γεωλογικής μελέτης) |
| • | Θέση και στοιχεία χάραξης |
| • | Υφιστάμενα στοιχεία και βιβλιογραφική αναφορά των σημαντικότερων εργασιών |
β)2. Γεωλογικές συνθήκες ευρύτερης περιοχής έργου
Γεωμορφολογία
Η εξέταση των γεωμορφολογικών συνθηκών στο στάδιο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και πρέπει να επικεντρώνεται στις επιπτώσεις που αυτές έχουν στο μελετώμενο έργο. Ενδεικτικά αντικείμενα:
| • | Περιγραφή των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών, κλίσεις φυσικού ανάγλυφου σε σχέση με τα τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά των γεωλογικών σχηματισμών, ανάπτυξη υδρογραφικού δικτύου, στάδιο διάβρωσης, ύπαρξη ή μη καρστικών. |
| • | Συνθήκες μακροχρόνιας ευστάθειας της περιοχής με βάση το στάδιο διάβρωσης και εντοπισμός εκδηλωμένων ασταθειών (παλαιών και νέων, κατολισθήσεων, ερπυσμών, καταπτώσεων βράχων κ.λ.π.) |
| • | Μορφή και λειτουργία (μόνιμη, εποχιακή) υδρογραφικού δικτύου σε σχέση με την χάραξη και εντοπισμός πιθανών ρευμάτων που παρουσιάζουν πλημμυρικές παροχές και σημαντικές στερεοπαροχές. |
| • | Φυτοκάλυψη περιοχής |
| • | Γεωμορφολογικά στοιχεία - Συμπεράσματα που πιθανά έχουν επιπτώσεις στην κατασκευή της οδού. |
Γεωλογία
| • | Γεωλογικοί σχηματισμοί που συναντώνται στην ευρύτερη περιοχή της χάραξης, διάκρισή τους σε αλπικούς και μεταλπικούς, γεωτεκτονικές ενότητες στις οποίες εντάσσονται οι αλπικοί σχηματισμοί, γεωγραφική κατανομή και έκταση γεωλογικών σχηματισμών. Προσδιορισμός γεωλογικού υπόβαθρου για την κλίμακα του έργου. |
| • | Αντιπροσωπευτική στρωματογραφική στήλη της περιοχής με τους συμβολισμούς των σχηματισμών. |
| • | Περιγραφή γεωλογικών σχηματισμών όπως η σχετική ηλικία, η λιθολογική σύσταση και η διακύμανση αυτής, η δομή, η υφή, το χρώμα, η ανομοιομορφία, η ετερογένεια, ο βαθμός κερματισμού, ο βαθμός καρστικοποίησης, η αποσάθρωση και η κάλυψη από εδαφικό μανδύα. Στην τελευταία αυτή περίπτωση καθώς και στην περίπτωση των πρόσφατων αποθέσεων απαραίτητο είναι να αναφέρεται το μέσο εκτιμώμενο πάχος τους. |
Τεκτονική
| • | Σύντομη περιγραφή των τεκτονικών φάσεων και της νεοτεκτονικής δραστηριότητας. |
| • | Σχολιασμός υφιστάμενων στοιχείων κυρίως ως προς την ενεργότητα των ρηγμάτων. Απόσπασμα από το σεισμοτεκτονικό χάρτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, κλίμακας 1:500.000 ή από νεοτεκτονικούς χάρτες που έχουν εκδοθεί, κλίμακας 1:100.000. |
| • | Σχολιασμός των επί μέρους κατηγοριοποιήσεων των ρηγμάτων που έχουν γίνει στη γεωλογική οριζοντιογραφία. Εντοπίζονται οι κύριες διευθύνσεις των ρηγμάτων και οι σημαντικές ζώνες διάρρηξης. |
| • | Κλίση και φορά κλίσης της στρώσης των σχηματισμών. Εντοπισμός διαφοροποιήσεων που οφείλεται σε πτυχώσεις. |
Σεισμικότητα
| • | Σχέδιο με διασπορά επικέντρων. |
| • | Πίνακας με τα σημαντικότερα επίκεντρα στην ευρύτερη περιοχή (συντεταγμένες, μέγεθος κ.λ.π.). |
| • | Αναφορά στη σεισμική ζώνη όπου ανήκει η περιοχή καθώς και οι φονικοί σεισμοί - καταστροφές που σημειώθηκαν κατά το παρελθόν |
Υδρογεωλογία
| • | Υδρολιθολογία - Εκτίμηση της διαπερατότητας (πρωτογενής ή δευτερογενής) των γεωλογικών σχηματισμών και ένταξή τους σε κατηγορίες (Διαπερατός - Ημιδιαπερατός - Αδιαπέρατος). |
| • | Εφόσον υπάρχουν σημεία εμφάνισης νερού στην περιοχή τότε αναγράφεται η μεθοδολογία απογραφής. Συνιστάται οι πίνακες με τα στοιχεία απογραφής και τις μετρήσεις στάθμης να μπαίνουν στο Παράρτημα της μελέτης. |
| • | Σχολιασμός κατά τμήματα της ανάπτυξης υδροφόρων οριζόντων (είδος, βάθος, υδραυλικά χαρακτηριστικά). Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται όταν η στάθμη βρίσκεται σε μικρό βάθος. Εκτίμηση της επιδεκτικότητας της περιοχής σε πλημμύρες. Εντοπισμός περιοχών με λιμνάζοντα νερά (εποχιακά, μόνιμα), έλη, κ.λ.π. |
| • | Αναφορά στις πηγές. Για τις μεγάλες καρστικές πηγές θα χρησιμοποιούνται στοιχεία από Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών. Δίδεται ιδιαίτερη σημασία στις μικρές πηγές επαφής, κυρίως όταν η χάραξη διέρχεται με όρυγμα, ή όταν πηγές παροδικές καλύπτονται από επιχώματα της οδού. |
| • | Υδρογεωλογικά στοιχεία και αναλύσεις - Συμπεράσματα σχετικά με επιπτώσεις υδραυλικού και τεχνικογεωλογικού χαρακτήρα στη ζώνη της χάραξης από τη δράση του υπόγειου νερού. |
β)3. Τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά γεωλογικών σχηματισμών
Περιγράφονται τα τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά των σχηματισμών κυρίως με βάση μακροσκοπικά χαρακτηριστικά, παρατηρήσεις και πληροφορίες καθώς και βιβλιογραφικά στοιχεία για παρόμοιους σχηματισμούς. Αναλυτικότερα:
| • | Εφόσον υπάρχουν στοιχεία γεωερευνητικών εργασιών ή έχει εκτελεσθεί πρόγραμμα κατά το παρόν στάδιο της μελέτης , γίνεται η τεχνικογεωλογική αξιολόγηση τους, ώστε να καθοριστεί το είδος του γεωλογικού σχηματισμού που έχει διατρηθεί. Για το λόγο αυτό συντάσσεται πίνακας με τον αύξοντα αριθμό της γεώτρησης που αξιολογείται, τον κωδικό της γεώτρησης, το εύρος της λιθολογικής περιγραφής και ο χαρακτηρισμός της και τέλος ο γεωλογικός σχηματισμός στον οποίο αξιολογείται ότι εντάσσεται. |
| • | Αναφέρονται με μορφή πίνακα τα κύρια φυσικά χαρακτηριστικά γεωλογικών σχηματισμών του υπόβαθρου και των χαλαρών καλυμμάτων. Τα στοιχεία που καταγράφονται στον πίνακα είναι η ονομασία του σχηματισμού, ο συμβολισμός του, η ανομοιομορφία του (μικρή, μέτρια, μεγάλη, πολύ μεγάλη) ή ευκολία στην αποσάθρωση (με αντίστοιχες κατηγορίες), η διαπερατότητα (υψηλή, μέτρια, χαμηλή, πολύ χαμηλή, πρακτικά αδιαπέρατος σχηματισμός), η κατ' αρχήν εκτίμηση των συνθηκών ευστάθειας των πρανών, η εκτιμώμενη εκσκαψιμότητα, η εξεύρεση κατάλληλων γεωλογικών σχηματισμών και αποθέσεων με βάση τεχνικογεωλογικά κριτήρια για δάνεια υλικά και το σεισμοτεκτονικό καθεστώς της περιοχής. |
| • | Σχολιάζεται η αναμενόμενη συμπεριφορά από τεχνικογεωλογική άποψη και τα πιθανά προβλήματα του κάθε σχηματισμού έναντι αστάθειας, λόγω της .κατασκευής των προβλεπόμενων έργων. |
| • | Εφόσον προβλέπεται κατασκευή σήραγγας περιγράφεται η κατ' αρχήν αναμενόμενη συμπεριφορά των σχηματισμών στους οποίους θα γίνει η διάνοιξη της σήραγγας. |
β)4. Τεχνικογεωλογικές συνθήκες κατά μήκος των χαράξεων
Η περιγραφή των τεχνικογεωλογικών συνθηκών γίνεται για κάθε λύση ξεχωριστά. Αναλυτικότερα:
| • | Διαχωρισμός σε τμήματα ανάλογα με το γεωλογικό σχηματισμό και το είδος των έργων. |
| • | Περιγραφή για κάθε τμήμα των πιθανών γεωλογικών προβλημάτων που σχετίζονται με την κατασκευή των ορυγμάτων, επιχωμάτων και τεχνικών. Για τα ορύγματα γίνεται μια πρώτη εκτίμηση των συνθηκών ευστάθειας των πρανών, ανάλογα με τις τοπικές γεωλογικές συνθήκες, για τις ανάγκες των προμετρήσεων των χωματουργικών εργασιών. Στα επιχώματα εκτιμάται το πάχος φυτικών ή οργανικών γαιών, ώστε να είναι δυνατός ο προσδιορισμός του πάχους εξυγίανσης. Αντίστοιχα αναφέρονται τα εδάφη στα οποία προβλέπεται να εδραστούν τα τεχνικά. |
| • | Αναφορά και επεξήγηση των κατηγοριών δυσκολίας για κάθε επιμέρους τμήμα της οδού λόγω γεωλογικών προβλημάτων. Κριτήρια κατηγοριοποίησης για την περιοχή μελέτης. |
| • | Σχολιασμός του χάρτη προβληματικών περιοχών και τεχνικής γεωμορφολογίας με τα προβλήματα κατά μήκος των λύσεων και πιθανές θέσεις για τις οποίες υπάρχουν γεωλογικές ασάφειες. |
β)5. Σύγκριση χαράξεων με τεχνικογεωλογικά κριτήρια
Για τη σύγκριση μεταξύ των λύσεων χρησιμοποιούνται τεχνικογεωλογικά κριτήρια, τα οποία επηρεάζουν την εφικτότητα και το κόστος κάθε λύσης. Η αξιολόγηση μπορεί να γίνει με τη μορφή διαγραμμάτων, ιστογραμμάτων κ.λ.π., έτσι ώστε να επιτυγχάνεται εποπτική εικόνα των κριτηρίων.
Τα κυριότερα είναι:
| • | Πινακοποίηση των τεχνικογεωλογικών προβλημάτων και βαθμονόμησή τους ανάλογα με τη δυσκολία αντιμετώπισής τους. |
| • | Στοιχεία εκτιμώμενης εκσκαψιμότητας και ποσότητας των υλικών που θα εκσκαφτούν κατά μήκος της χάραξης. Αυτό μπορεί να προκύψει μετά από εμβαδομέτρηση των γεωλογικών σχηματισμών που εμφανίζονται στη μηκοτομή πάνω από το επίπεδο της ερυθράς. |
| • | Στοιχεία της κατ' αρχή εκτιμώμενης καταλληλότητας των προϊόντων εκσκαφής με βάση τα στοιχεία της προηγούμενης εμβαδομέτρησης. |
| • | Σχολιάζονται τα αποτελέσματα και προτείνεται η λύση με τα καλύτερα γεωλογικά δεδομένα. |
β)6. Δάνεια υλικά - Λατομεία
| • | Σχολιάζεται η επάρκεια σε δάνεια υλικά στην περιοχή της ζώνης διέλευσης της χάραξης. |
| • | Αναφέρονται ειδικά προβλήματα της περιοχής (πχ προσπελάσεις). |
| • | Αναφέρονται τα αποτελέσματα της καταγραφής των θέσεων λήψης αδρανών υλικών |
β)7. Συμπεράσματα - Προτάσεις
Στα συμπεράσματα της Γεωλογικής μελέτης πρέπει να αναφέρονται με σαφήνεια τα αποτελέσματα της αξιολόγησης που προκύπτουν από κάθε επί μέρους κεφάλαιο των θεματικών ενοτήτων.
Αναφέρονται απαραίτητα τα αποτελέσματα της συγκριτικής αξιολόγησης των λύσεων σύμφωνα με τεχνικογεωλογικά κριτήρια. Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα χαρακτηριστικά προβλήματα των λύσεων που μειονεκτούν από τεχνικογεωλογική άποψη.
Εντοπίζονται οι περιοχές για τις οποίες υπάρχουν γεωλογικές ασάφειες καθώς και το είδος τους, η διερεύνηση των οποίων θα πρέπει απαραιτήτως να γίνει στο στάδιο της προμελέτης για την οριστικοποίηση της λύσης.
Α2. Στάδιο Προμελέτης Οδοποιίας
Α2.1 Οριστική Γεωλογική Μελέτη
Α2.1.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:2.000 ή μεγαλύτερη (ανάλογα με την κλίμακα της οδοποιίας |
2 |
Ερμηνεία αεροφωτογραφιών της μεγαλύτερης δυνατής κλίμακας |
3 |
Γεωλογική μηκοτομή / μηκοτομές (στην κλίμακα της χαρτογράφησης) |
4 |
Γεωλογικές Τομές και Διατομές |
5 |
Ανάλυση τεκτονικών στοιχείων - Ενεργά ρήγματα - Σεισμικότητα |
6 |
Χάρτης τεχνικής γεωμορφολογίας και προβληματικών περιοχών. |
7 |
Χάρτης υπεδαφικών ισοϋψών |
8 |
Μετρήσεις στάθμης και παροχής πηγών. Αξιολόγηση των δεδομένων |
9 |
Καταγραφή γεωερευνητικών εργασιών |
10 |
Τεκτονικά Διαγράμματα κυρίως για Χωματουργικά |
11 |
Έλεγχος Δυνητικών Ολισθήσεων |
12 |
Ταξινομήσεις Βραχόμαζας |
13 |
Τεχνικογεωλογικός χάρτης και γεωλογικής επικινδυνότητας |
14 |
Βοηθητικοί * Θεματικοί χάρτες |
15 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
* κατόπιν τεκμηριωμένης πρότασης του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες και εφόσον υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή.
Α2.1.2 Αναλυτική περιγραφή ερευνητικών εργασιών και γεωλογικής μελέτης
α) Ερευνητικές εργασίες
| • | Γεωλογική χαρτογράφηση με έμφαση στα τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά, σε κλίμακα 1:2.000 ή μεγαλύτερη και συνολικού εύρους ανάλογα με το τοπογραφικό υπόβαθρο. Γενικά κυμαίνεται από 300-500 μ. εκατέρωθεν του άξονα της χάραξης. Σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες μπορεί να είναι μεγαλύτερο μετά από αιτιολογημένη πρόταση του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας. Σε κάθε περίπτωση η κλίμακα χαρτογράφησης συμβαδίζει με αυτή της μελέτης οδοποιίας. |
| • | Φωτογεωλογική ερμηνεία στη μεγαλύτερη δυνατή κλίμακα, 1:15.000 ή μεγαλύτερη. |
| • | Γεωλογικές μηκοτομές στην κλίμακα της γεωλογικής χαρτογράφησης και για όλες τις εναλλακτικές λύσεις χάραξης. Όλες οι μηκοτομές της οδοποιίας μετατρέπονται σε γεωλογικές μηκοτομές οι οποίες θα πρέπει να ενημερώνονται με τις εκτελεσθείσες γεωερευνητικές εργασίες. |
| • | Εγκάρσιες γεωλογικές τομές και διατομές αντίστοιχης κλίμακας με τη γεωλογική χαρτογράφηση, σε χαρακτηριστικές θέσεις γεωλογικού και τεχνικού ενδιαφέροντος. Προτείνεται οι διατομές να διέρχονται από τις θέσεις των γεωτεχνικών ερευνών, εφόσον υπάρχουν, και η κλίμακα να είναι αντίστοιχη με τις διατομές της οδοποιίας. |
| • | Ενημερώνεται με βάση το λεπτομερέστερο τοπογραφικό υπόβαθρο και συμπληρώνεται ενδεχομένως, η απογραφή σημείων εμφάνισης νερού στη ζώνη γεωλογικής χαρτογράφησης. Λαμβάνονται νέες μετρήσεις στάθμης και παροχής πηγών και γίνεται λεπτομερής ανάλυση των υδρογεωλογικών δεδομένων σε σχέση με το έργο. |
| • | Καταγραφή γεωερευνητικών εργασιών. Καταγράφονται και αξιολογούνται τεχνικογεωλογικά στα πλαίσια της μελέτης όλες οι υπάρχουσες γεωερευνητικές εργασίες. |
| • | Καταγραφή υφιστάμενων πρανών (εάν απαιτούνται)και σχολιασμός της ευστάθειας αυτών με γεωλογικά κριτήρια , (στρωματογραφική διάρθρωση, λιθολογική κίνηση, συνεκτικότητα (βαθμός χαλάρωσης ή συγκόλλησης), συνδετικό υλικό και κατανομή αυτού, διάρρηξη - κερματισμός, δυσμενής κλίση στρώσης, σχιστότητας, ασυνεχειών κ.λ.π.) |
| • | Μικροτεκτονικές αναλύσεις (Δίκτυα Schmidt ) για το σύνολο των χωματουργικών εργασιών με σκοπό τον εντοπισμό των συστημάτων ασυνεχειών και την κατηγοριοποίησή τους (κυρίαρχα και δευτερεύοντα), ανάλογα με τις επιπτώσεις τους. Γίνονται σε βραχώδεις εμφανίσεις του γεωλογικού υποβάθρου και σε χαρακτηριστικές θέσεις υψηλών ορυγμάτων και πρανών και άλλων προσωρινών εκσκαφών. Η λήψη των τεκτονικών διαγραμμάτων γίνεται σύμφωνα με τις διαφοροποιήσεις των γεωλογικών σχηματισμών και των τεκτονικών στοιχείων. |
| • | Έλεγχος δυνητικών ολισθήσεων βραχωδών πρανών. Σε κάθε θέση μικροτεκτονικής ανάλυσης γίνεται έλεγχος δυνητικών ολισθήσεων. |
| • | Αναλόγως του είδους του έργου (π.χ. υψηλά βραχώδη ορύγματα, τεχνικά κ.λ.π.) γίνεται ταξινόμηση βραχόμαζας σύμφωνα με τα διεθνώς παραδεκτά συστήματα (π.χ. RMR, GSI, Q). Εφαρμόζεται μία ή περισσότερες μέθοδοι ταξινόμησης. |
| • | Σύνταξη τεχνικογεωλογικού χάρτη και γεωλογικής επικινδυνότητας με επικέντρωση στα τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά των γεωλογικών σχηματισμών σε σχέση με τα κατά περιοχές γεωλογικά προβλήματα και κινδύνους και τα σχεδιαζόμενα έργα. |
| • | Χάρτης υπεδαφικών ισοϋψών, όπου είναι αναγκαίος και υπάρχουν επαρκή στοιχεία από γεωτρήσεις, ερευνητικά φρέατα κ.λ.π. |
| • | Σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες, συντάσσονται βοηθητικοί - θεματικοί χάρτες, εφόσον υπάρχουν επαρκή στοιχεία για την περιοχή, μετά από τεκμηριωμένη πρόταση του Γεωλόγου μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας. |
β) Γεωλογική μελέτη
Το τεύχος της Γεωλογικής μελέτης περιλαμβάνει ενδεικτικά τις παρακάτω ενότητες:
β)1. Εισαγωγή
Όπως στο κεφάλαιο Α1.1.2, εδάφιο β)1
β)2. Γεωλογικές συνθήκες
Όπως στο κεφάλαιο Α1.1.2, εδάφιο β)2.
Λαμβάνονται υπόψη οι γεωλογικές συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή όπως έχουν αναφερθεί στο προηγούμενο Αναγνωριστικό στάδιο και ο σχολιασμός των υποενοτήτων της γεωμορφολογίας, γεωλογίας, τεκτονικής, σεισμικότητας και υδρογεωλογίας επικεντρώνεται στη στενή ζώνη της γεωλογικής χαρτογράφησης του παρόντος σταδίου και στις επιπτώσεις που έχει κάθε παράμετρος στα σχεδιαζόμενα έργα.
β)3. Τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά γεωλογικών σχηματισμών.
| • | Γίνεται Τεχνικογεωλογική αξιολόγηση των ερευνητικών γεωτρήσεων, φρεάτων κ.λ.π. που έχουν εκτελεσθεί κατά το παρόν στάδιο μελέτης. Συμπεριλαμβάνονται επίσης και τα αποτελέσματα ενδεχόμενων προηγούμενων γεωτεχνικών ερευνών. |
| • | Περιγράφονται και σχολιάζονται για κάθε τεχνικογεωλογική ενότητα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, τα οποία καθορίζουν τη συμπεριφορά της και την προβληματικότητα της σε εκσκαφές ορυγμάτων, θεμελίωσης επιχωμάτων κ.λ.π. Τέτοιες πληροφορίες είναι η λιθολογική σύσταση για τους εδαφικούς σχηματισμούς η συνεκτικότητα (βαθμός χαλάρωσης ή συγκόλλησης), η ανομοιομορφία, η ευκολία στην αποσάθρωση, εύρος κλίσεων ευστάθειας τεχνητών εκσκαφών, καταλληλότητα υλικών εκσκαφής, εκσκαψιμότητα, υδρογεωλογικός χαρακτηρισμός (διαπερατοί, πορώδεις, καρστικοί, ημιδιαπερατοί, πρακτικά αδιαπέρατοι), τεκτονική εικόνα σχηματισμού του γεωλογικού υπόβαθρου (στρωσιγενής, μονοκλινής, πτυχωμένος, πολυπτυχωμένος, σχιστοποιημένος, κατακερματισμένος, με μεγάλα συστήματα διακλάσεων). |
| • | Ανάλυση του σεισμοτεκτονικού καθεστώτος και λεπτομερής μελέτη των επιπτώσεων των ενεργών ρηγμάτων, αν τέτοια ρήγματα είναι εντοπισμένα στο προηγούμενο στάδιο της γεωλογικής μελέτης. |
β)4. Χαρακτηριστικά βραχόμαζας
| • | Εφόσον έχουν συνταχθεί τεκτονικά διαγράμματα, παρουσιάζονται τα αποτελέσματά τους καθώς επίσης και τα αποτελέσματα του ελέγχου δυνητικών ολισθήσεων. |
| • | Εφόσον έχουν γίνει ταξινομήσεις βραχόμαζας παρουσιάζονται και σχολιάζονται οι παραδοχές και τα αποτελέσματα (εύρος τιμών). |
β)5. Τεχνικογεωλογικές συνθήκες κατά μήκος της χάραξης
Σχολιάζονται ανά τμήματα κατά μήκος της χάραξης οι τεχνικογεωλογικές συνθήκες, τα προβλήματα που οι συνθήκες αυτές υπαγορεύουν και αναμένονται κατά την κατασκευή του έργου και η ανάγκη περαιτέρω γεωλογικών και γεωτεχνικών ερευνών για την αποσαφήνιση αυτών.
| • | Για τα χωματουργικά έργα (ορύγματα - επιχώματα) που προβλέπονται κατά μήκος της χάραξης δίδονται λεπτομερή τεχνικογεωλογικά στοιχεία σύμφωνα με τα αποτελέσματα των γεωλογικών ερευνών, λαμβανόμενων υπόψη και των αξιολογήσεων των αποτελεσμάτων των γεωτεχνικών ερευνών. |
β)6. Συμπεράσματα - Προτάσεις
Αναφέρονται με σαφήνεια τα αποτελέσματα της αξιολόγησης που προκύπτουν από κάθε επί μέρους κεφάλαιο των θεματικών ενοτήτων. Αναλύονται τα τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά των γεωλογικών σχηματισμών και η αναμενόμενη συμπεριφορά από τεχνικογεωλογική άποψη και τα πιθανά προβλήματα του κάθε σχηματισμού.
Περιγράφονται οι τεχνικογεωλογικές συνθήκες κατά μήκος της χάραξης και τα πιθανά γεωλογικά προβλήματα που οι συνθήκες, αυτές υπαγορεύουν, καθώς και τυχόν ανάγκη περαιτέρω γεωλογικών και γεωτεχνικών ερευνών για την αποσαφήνιση αυτών.
Α2.2 Γεωλογικές έρευνες για την επιλογή δανειοθαλάμων και καταλληλότητας προϊόντων ορυγμάτων
Α2.2.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Επέκταση Γεωλογικής χαρτογράφησης κλίμακας 1:5.000 έως 1:20.000, σε περιοχές ενδιαφέροντος |
2 |
Καταγραφή ενεργών και ανενεργών θέσεων δανειοθαλάμων και λατομείων |
3 |
Σύνταξη προγράμματος γεωτεχνικών ερευνών για δανειοθαλάμους από κοινού με τον γεωτεχνικό μηχανικό. |
4 |
Χαρακτηρισμός καταλληλότητας γεωλογικών σχηματισμών και τεταρτογενών αποθέσεων για την χρήση τους σαν δάνεια υλικά για τα διάφορα έργα. |
5 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
Α2.2.2 Αναλυτική περιγραφή ερευνητικών εργασιών και Γεωλογικής Μελέτης
α) Ερευνητικές Εργασίες
Η έρευνα - μελέτη Δανειοθαλάμων - Αποθεσιοθαλάμων - Λατομείων μπορεί να παρουσιάζεται σε ξεχωριστό τεύχος στα πλαίσια της αναγνωριστικής μελέτης του έργου και περιλαμβάνει ενδεικτικά τα ακόλουθα:
1. Γίνεται επέκταση της γεωλογικής χαρτογράφησης πέραν των ορίων της χαρτογραφημένης περιοχής εφόσον αυτή συνήθως δεν επαρκεί για να καθοριστούν θέσεις δανειοληψίας. Η επέκταση της χαρτογράφησης γίνεται σε περιοχές ενδιαφέροντος με βάση της πληροφορίες των επιτόπου υπηρεσιών και γενικότερα της καταγραφής των ενεργών και ανενεργών λατομείων και δανειοθαλάμων. Ο χάρτης αυτός συντάσσεται με σκοπό τον εντοπισμό περιοχών, οι οποίες μπορεί να λειτουργήσουν κατά την φάση κατασκευής του έργου ως δανειοθάλαμοι (για διάφορες χρήσεις στα έργα οδοποιίας) και ως αποθεσιοθάλαμοι. Οι εργασίες για την σύνταξη του χάρτη είναι ενδεικτικά οι παρακάτω:
| • | Τοποθέτηση στον χάρτη και οριοθέτησή των θέσεων των δανειοθαλάμων και αποθεσιοθαλάμων που έχουν καταγραφεί. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων με διαφορετικούς συμβολισμούς ανάλογα με την περίπτωση. |
| • | Χαρακτηρισμός των γεωλογικών σχηματισμών ως προς την κατ' αρχή καταλληλότητά τους για την χρήση ως δάνεια υλικά για τα διάφορα έργα οδοποιίας με βάση τεχνικογεωλογικά κριτήρια. Επίσης υποβοηθητικό στοιχείο για την επιλογή της θέσης είναι ο χαρακτηρισμός της εκσκαψιμότητας των γεωλογικών σχηματισμών, διάκριση η οποία θα πρέπει να γίνεται στο υπόμνημα του χάρτη, οι συνθήκες ευστάθειας, το υδρογεωλογικό καθεστώς, οι απορροές, οι χρήσεις γης, η δυνατότητα προσπέλασης κ.λ.π. |
| • | Ο χάρτης αυτός περιλαμβάνει, το όριο της χωροθέτησης του δανειοθαλάμου ή του αποθεσιοθαλάμου και τον όγκο απόληψης ή απόθεσης υλικών. |
2. Γίνεται καταγραφή των υπαρχόντων δανειοθαλάμων και λατομείων ενεργών ή ανενεργών για τους οποίους συντάσσεται καταγραφικό έντυπο ή πίνακας όπου δίδονται κατ' ελάχιστο η θέση του, το είδος των υλικών, η εκσκαψιμότητα, η επιφανειακή τους ανάπτυξη (εμβαδόν), το είδος της βλάστησης, η ύπαρξη υπόγειων ή επιφανειακών νερών, το μέγιστο και ελάχιστο πάχος, ο όγκος των αποθεμάτων, η ελάχιστη απόσταση από οικισμούς, οι χρήσεις γης, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, οι συνθήκες προσπέλασης και η μέση απόσταση από το έργο. Φωτογραφική τεκμηρίωση για κάθε θέση.
3. Κατά την φάση της χαρτογράφησης εντοπίζονται θέσεις (κύριες και εναλλακτικές εφόσον αυτό είναι δυνατόν) δανειοθαλάμων και αποθεσιοθαλάμων οι οποίοι πληρούν της ισχύουσες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις. Γίνεται επιλογή των θέσεων σε συνεργασία με τον μελετητή του συγκοινωνιακού έργου. Για τις θέσεις οι οποίες προκρίνονται συντάσσεται σε συνεργασία με τον γεωτεχνικό μελετητή του έργου και υποβάλλεται αναλυτικό πρόγραμμα ποσοτήτων ερευνητικών φρεάτων και γεωτρήσεων που απαιτούνται και των εργαστηριακών δοκιμών, λαμβάνοντας υπόψη της ιδιαιτερότητες του έργου.
β. Γεωλογική μελέτη
Στις μελέτες των λατομείων δίνονται στοιχεία σχετικά με το είδος του πετρώματος, τη φυσική του κατάσταση, την εκσκαψιμότητά του, το πάχος των ακατάλληλων υπερκείμενων, τον όγκο των αποθεμάτων, τις συνθήκες μετώπου(μικροτεκτονικές αναλύσεις για τη μελέτη της ευστάθειάς του ), την απόσταση από το έργο, τις συνθήκες προσπέλασης, την ύπαρξη υπογείων ή επιφανειακών νερών, τη χρήση γης, ιδιοκτησιακό καθεστώς κ.λ.π.
Στις μελέτες των δανειοθαλάμων δίδονται το είδος των υλικών, η εκσκαψιμότητα, η επιφανειακή τους ανάπτυξη (εμβαδόν ) μέγιστο και ελάχιστο πάχος, ο όγκος των αποθεμάτων, οι συνθήκες προσπέλασης η απόσταση από το έργο κ.λ.π.
Στις μελέτες των αποθεσιοθαλάμων δίνονται στοιχεία σχετικά με τις συνθήκες ευστάθειας, της εκδήλωσης και της δίαιτας των υπογείων υδάτων (πηγές), την παρεμπόδιση των επιφανειακών απορροών, κ.λ.π. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των παραπάνω προτεινόμενων εργασιών.
Α3. Στάδιο Οριστικής Μελέτης Οδοποιίας
Α3.1 Συμπλήρωση της Οριστικής Γεωλογικής Μελέτης
Α3.1.1 Περιεχόμενα
| • | Οι Γεωλογικές έρευνες και μελέτες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί πριν την εκπόνηση αυτού του σταδίου. Εάν όμως κατά τη διάρκεια της οριστικής μελέτης Οδοποιίας προκύψει αλλαγή χάραξης ή εκτέλεση συμπληρωματικού προγράμματος γεωτεχνικών ερευνών τότε θα πρέπει να συνταχθεί νέα οριστική Γεωλογική Μελέτη (για τη νέα χάραξη)ή να γίνει συμπλήρωση της υπάρχουσας Οριστικής μελέτης, εφόσον προκύψει τροποποίηση των γεωλογικών συνθηκών, μετά από πρόταση του γεωλόγου μελετητή και την έγκριση της Υπηρεσίας. Ειδικότερα στην τελευταία περίπτωση περιλαμβάνονται το σύνολο ή μέρος των ερευνών και η αντίστοιχη μελέτη της παραγράφου Α 2.1.1, ανάλογα με την έκταση και την σπουδαιότητα των προβλημάτων που προέκυψαν και με την προσέγγιση πλέον που επιτρέπει η λεπτομερέστερη κλίμακα της γεωλογικής χαρτογράφησης (1:1000 η μεγαλύτερη) καθώς και η ολοκλήρωση των γεωτεχνικών ερευνών. |
Ειδικότερα το συνολικό εύρος της χαρτογράφησης εκτείνεται σε ζώνη 300 - 500 m και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερο μετά από αιτιολογημένη πρόταση του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας.
Επίσης στο στάδιο αυτό γίνεται και σύνταξη τεχνικογεωλογικού χάρτη και γεωλογικής επικινδυνότητας σε κλίμακα 1:1000 ή μεγαλύτερη με εύρος όπως και του βασικού χάρτη .Ο χάρτης αυτός θα είναι αποτέλεσμα της συναξιολόγησης όλων των διαθέσιμων γεωλογικών, γεωμορφολογικών, υδρογεωλογικών και τεχνικογεωλογικών στοιχείων προσαρμοσμένες στις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου.
Τέλος στο στάδιο αυτό μπορεί να κριθεί απαραίτητο και η σύνταξη βοηθητικών θεματικών χαρτών.
Β. Τεχνικά
Β1. Στάδιο Προκαταρκτικής Επεξεργασίας Τεχνικών (πλην σηράγγων)
Λαμβάνεται υπόψη η Οριστική Γεωλογική Μελέτη Χάραξης
Β2. Στάδιο Προμελέτης Τεχνικών (πλην σηράγγων)
Β2.1 Γεωλογική Μελέτη
Β2.1.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:2.000 ή μεγαλύτερη (ανάλογα με την κλίμακα του στατικού μελετητή) |
2 |
Ερμηνεία αεροφωτογραφιών της μεγαλύτερης δυνατής κλίμακας |
3 |
Γεωλογική μηκοτομή χωρίς παραμόρφωση υψών |
4 |
Γεωλογικές Τομές και Διατομές |
5 |
Ανάλυση τεκτονικών στοιχείων - Ενεργά ρήγματα - Σεισμικότητα |
6 |
Τεκτονικά Διαγράμματα - Έλεγχος Δυνητικών Ολισθήσεων |
7 |
Ταξινομήσεις Βραχόμαζας |
8 |
Καταγραφή Γεωερευνητικών Εργασιών |
9 |
Ενημέρωση στοιχείων των Σημείων Εμφάνισης Νερού - Ανάλυση υδρογεωλογικών συνθηκών |
10 |
Χάρτης υπεδαφικών ισοϋψών |
11 |
Βοηθητικοί * Θεματικοί χάρτες |
12 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
* κατόπιν τεκμηριωμένης πρότασης του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες και εφόσον υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή
Β2.1.2 Αναλυτική περιγραφή ερευνητικών εργασιών και γεωλογικής μελέτης
α) Ερευνητικές εργασίες
| • | Γεωλογική χαρτογράφηση της περιοχής του τεχνικού σε κλίμακα 1:2000 ή μεγαλύτερη. Η κλίμακα χαρτογράφησης συμβαδίζει με αυτή του στατικού μελετητή. |
| • | Το εύρος της χαρτογράφησης γενικά δεν θα πρέπει να είναι μικρότερο των 200 m εκατέρωθεν του άξονα του τεχνικού σε δυσμενείς γεωλογικά περιοχές. |
| • | Φωτογεωλογική ερμηνεία σε κλίμακα 1:5000 ή μεγαλύτερη. |
| • | Γεωλογική μηκοτομή στην ίδια ή μεγαλύτερη κλίμακα, χωρίς παραμόρφωση υψών . |
| • | Εγκάρσιες γεωλογικές τομές και διατομές σε θέσεις της ζώνης θεμελίωσης με πύκνωση σε δυσμενείς θέσεις και σε επιλεγμένες θέσεις και οπωσδήποτε στις θέσεις των γεωτρήσεων. Οι διατομές στην κλίμακα των διατομών του τεχνικού. |
| • | Απογραφή σημείων εμφάνισης νερού, μετρήσεις στάθμης και παροχών πηγών. Απογράφονται όλα τα σημεία εμφάνισης, νερού στην περιοχή που έχει χαρτογραφηθεί με ιδιαίτερη έμφαση στις πηγές. Ανάλυση των υδρογεωλογικών συνθηκών σε σχέση με το έργο. |
| • | Τεχνική περιγραφή ασυνεχειών και σύνταξη τεκτονικών διαγραμμάτων (δίκτυα Schmidt). Μικροτεκτονικές αναλύσεις και δυνητικές ολισθήσεις. Οι εργασίες αυτές εστιάζονται κυρίως στα προσωρινά και μόνιμα πρανή της θεμελίωσης . |
| • | Ταξινόμηση βραχόμαζας σύμφωνα με τα διεθνώς παραδεκτά συστήματα (π.χ. RMR, GSI, Q). Εφαρμόζεται μία ή περισσότερες μέθοδοι ταξινόμησης. |
| • | Καταγραφή, επεξεργασία και αξιολόγηση των γεωλογικών εργασιών και συνεκτίμηση των γεωτεχνικών εργασιών σε εύλογη απόσταση από το τεχνικό. |
| • | Σύνταξη χάρτη υπεδαφικών ισοϋψών για όλες τις επαφές γεωλογικών σχηματισμών που επηρεάζουν την θεμελίωση του τεχνικού, εφόσον υπάρχουν τα απαιτούμενα στοιχεία των γεωερευνητικών εργασιών. |
| • | Σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες, συντάσσονται βοηθητικοί - θεματικοί χάρτες, εφόσον υπάρχουν επαρκή στοιχεία για την περιοχή. Για την αναγκαιότητα σύνταξής τους γίνεται τεκμηριωμένη πρόταση από το μελετητή. |
β) Γεωλογική μελέτη
Η γεωλογική μελέτη σε στάδιο προμελέτης τεχνικού ενδεικτικά περιλαμβάνει:
| • | Γεωμορφολογικές συνθήκες στη στενή περιοχή του έργου, λαμβάνοντας υπόψη και τα στοιχεία της ευρύτερης περιοχής που εξετάσθηκαν στο προηγούμενο στάδιο. |
| • | Γεωλογικές συνθήκες και τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά στις θέσεις θεμελίωσης των βάθρων του τεχνικού, εντοπισμός γεωλογικών ασαφειών. Δίνεται έμφαση στις λιθολογικές διαφοροποιήσεις των γεωλογικών σχηματισμών, οι οποίες παίζουν ρόλο στη θεμελίωση, στο βαθμό αποσάθρωσης των σχηματισμών - πάχος μανδύα αποσάθρωσης, στο βαθμό καρστικοποίησης, στην τεκτονική καταπόνηση των σχηματισμών, τη θέση των τεκτονικών γραμμών ,το είδος και την ενεργότητα αυτών. Στοιχεία σεισμικότητας της περιοχής. |
| • | Τεχνικογεωλογική αξιολόγηση αποτελεσμάτων γεωτεχνικής έρευνας (γεωτρήσεις, φρεάτια κ.λ.π.). |
| • | Αποτελέσματα σύνταξης τεκτονικών διαγραμμάτων και ελέγχου δυνητικών ολισθήσεων για βραχώδεις σχηματισμούς καθώς και ταξινομήσεων βραχόμαζας. Δίδεται έμφαση στις τεχνικογεωλογικές συνθήκες ευστάθειας των σχηματισμών που θα συναντηθούν στις εκσκαφές των προσωρινών πρανών θεμελίωσης. |
| • | Περιγραφή υδρογεωλογικών συνθηκών και κυρίως για βάθος στάθμης και αναμενόμενη διακύμανση υδροφόρου ορίζοντα. Υδροχημεία και πιθανότητα επίδρασης στο σκυρόδεμα. |
| • | Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δίνεται στις δυνητικές μορφές αστοχίας που αναμένονται κατά τη διαμόρφωση των μόνιμων και προσωρινών πρανών καθώς και στους πιθανούς κινδύνους που οφείλονται σε γεωμορφολογικούς και τεκτονικούς παράγοντες. |
Β3. Στάδιο Οριστικής Μελέτης Τεχνικών (πλην σηράγγων)
Β3.1 Συμπληρωματικές γεωλογικές έρευνες και μελέτες
Οι γεωλογικές έρευνες και μελέτες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την εκπόνηση του σταδίου αυτού. Εάν όμως υπάρξουν διαφοροποιήσεις μεταξύ της Προμελέτης και της Οριστικής μελέτης του Τεχνικού λόγω αλλαγής σχεδιασμού, απρόβλεπτων ή ανάγκης επίλυσης ειδικών προβλημάτων και διασαφήνισης γεωλογικών αβεβαιοτήτων ή λόγω εκτέλεσης συμπληρωματικών γεωτεχνικών ερευνών, εκτελούνται συμπληρωματικές γεωλογικές έρευνες και μελέτες, εφόσον υπάρξει τροποποίηση των γεωλογικών συνθηκών, μετά από πρόταση του γεωλόγου μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας.
Το περιεχόμενο αυτών αναφέρεται στο σύνολο η μέρος των ερευνών του σταδίου της παραγράφου Β2.1 ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του έργου και την προσέγγιση πλέον που επιτρέπει η λεπτομερέστερη κλίμακα της γεωλογικής χαρτογράφησης 1:500 η μεγαλύτερη.
Β4. Σχετικά με τις γεωλογικές έρευνες και μελέτες στα πλαίσια της μελέτης σηράγγων ισχύουν τα αναφερόμενα στην Οδηγία Μελετών Οδικών Έργων τεύχος 8: Οδικές σήραγγες. Έργα Πολιτικού Μηχανικού (αριθμός απόφασης έγκρισης ΔΜΕΟ/γ/0/285/19-02-2003 του Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ)
Γ. Γεωλογικά και γεωτεχνικά δεδομένα αναγκαία για τη σύνταξη μελετών αντιστηρίξεων, βελτίωσης εδαφών και λοιπών γεωτεχνικών έργων
Γ1. Γεωλογική Μελέτη
Γ1.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:500 (ανάλογα με την κλίμακα μελέτης του γεωτεχνικού μελετητή) |
2 |
Γεωλογική μηκοτομή χωρίς παραμόρφωση υψών |
3 |
Γεωλογικές Τομές και Διατομές |
4 |
Ανάλυση τεκτονικών στοιχείων - Ενεργά ρήγματα - Σεισμικότητα. |
5 |
Τεκτονικά διαγράμματα - Έλεγχος Δυνητικών Ολισθήσεων |
6 |
Ταξινομήσεις Βραχόμαζας |
7 |
Καταγραφή σημείων Εμφάνισης Νερού. Αξιολόγηση υδρογεωλογικών συνθηκών |
8 |
Καταγραφή Γεωερευνητικών Εργασιών. |
9 |
Χάρτης υπεδαφικών ισοϋψών |
10 |
Βοηθητικοί * Θεματικοί χάρτες |
11 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
* κατόπιν τεκμηριωμένης πρότασης του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες και εφόσον υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή
Γ1.2 Αναλυτική περιγραφή ερευνητικών εργασιών και γεωλογικής μελέτης
α) Ερευνητικές εργασίες
| • | Γεωλογική χαρτογράφηση της περιοχής σε κλίμακα 1:500. Η κλίμακα χαρτογράφησης συμβαδίζει με αυτή του γεωτεχνικού μελετητή. |
| • | Γεωλογική μηκοτομή, στην ίδια κλίμακα, χωρίς παραμόρφωση υψών. |
| • | Εγκάρσιες γεωλογικές διατομές σε όλες τις αντίστοιχες διατομές οδοποιίας και οπωσδήποτε στις θέσεις των γεωτρήσεων. Επιπλέον συντάσσονται γεωλογικές τομές στις δυσμενέστερες θέσεις κατά τη μέγιστη κλίση του μορφολογικού αναγλύφου. |
| • | Αποτύπωση ρηγμάτων, ταξινόμησή τους από πλευράς ενεργότητας και αξιολόγηση επιπτώσεων αυτών στα τεχνικά έργα. |
| • | Τεχνική περιγραφή ασυνεχειών και σύνταξη τεκτονικών διαγραμμάτων (δίκτυα Schmidt), εφόσον η θεμελίωση γίνεται σε βραχώδες υπόβαθρο. Μικροτεκτονικές αναλύσεις και δυνητικές ολισθήσεις. Οι εργασίες αυτές εστιάζονται κυρίως στα προσωρινά πρανή της ζώνης θεμελίωσης. |
| • | Ταξινόμηση βραχόμαζας σύμφωνα με τα διεθνώς παραδεκτά συστήματα (π.χ. RMR, GSI, Q). Εφαρμόζεται μία ή περισσότερες μέθοδοι ταξινόμησης. |
| • | Καταγραφή, επεξεργασία και αξιολόγηση γεωλογικών εργασιών και συνεκτίμηση των γεωτεχνικών εργασιών. |
| • | Καταγραφή όλων των σημείων εμφάνισης νερού στην περιοχή του έργου και μετρήσεις στάθμης ή/και παροχής. Αξιολόγηση υδρογεωλογικών συνθηκών. |
| • | Για την έδραση του γεωτεχνικού έργου θα πρέπει να εξετάζονται ιδιαίτερα το είδος και το πάχος του εδαφικού καλύμματος ή μανδύα αποσάθρωσης καθώς και η ύπαρξη ή μη καρστικών εγκοίλων καθώς και η σύνταξη του αντίστοιχου χάρτη υπεδαφικών ισοϋψών. |
β) Γεωλογική μελέτη
| • | Περιλαμβάνονται τα αναφερόμενα στο κεφάλαιο Β2.1.2 εδάφιο β με την προσέγγιση πλέον που επιτρέπει η λεπτομερέστερη κλίμακα μελέτης καθώς και η ολοκλήρωση των γεωτεχνικών ερευνών. |
Δ. Κατολισθήσεις
Η γεωλογική μελέτη μιας κατολισθαίνουσας περιοχής συνίσταται στη συνεκτίμηση της γεωλογικής δομής της ευρύτερης περιοχής (στρωματογραφική διάρθρωση, τεκτονική εξέλιξη, μορφολογικές συνθήκες, υδρογεωλογικό καθεστώς) και των αποτελεσμάτων των ερευνών (στο ύπαιθρο και εργαστήριο), σχετικά με την κατολισθαίνουσα μάζα. Με τις έρευνες και τις αξιολογήσεις αυτές καθορίζονται η έκταση και ο τύπος της κίνησης, τα αίτια και ο μηχανισμός αυτής, ώστε να καθίσταται δυνατή η λήψη των πιο ενδεδειγμένων μέτρων και η μελέτη προστασίας και αποκατάστασης της κατολισθαίνουσας περιοχής.
Νέα Χάραξη
Στάδιο αναγνωριστικής μελέτης οδοποιίας
Δ.1 Αναγνώριση του Προβλήματος με Βάση τη Γεωλογική Διερεύνηση της Περιοχής
Δ1.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Ερμηνεία αεροφωτογραφιών κλίμακας 1:15.000 ή και μικρότερης διάφορων χρονολογικά σειρών |
2 |
Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:5000. Οριοθέτηση κατολισθαίνουσας ζώνης |
3 |
Γεωφυσικές Διασκοπήσεις*. |
4 |
Γεωλογικές τομές και κατά μήκος τομές στην κλίμακα της χαρτογράφησης |
5 |
Ανάλυση τεκτονικών στοιχείων - Ενεργά ρήγματα - Σεισμικότητα |
6 |
Καταγραφή και τεχνικογεωλογική αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων γεωερευνητικών εργασιών |
7 |
Ανάλυση υδρομετεωρολογικών στοιχείων. Απογραφή σημείων εμφάνισης νερού. Μετρήσεις στάθμης και παροχή πηγών. Αξιολόγηση υδρογεωλογικών δεδομένων |
8 |
Σύνταξη χάρτη τεχνικής γεωμορφολογίας και προβληματικών περιοχών. |
9 |
Βοηθητικοί * Θεματικοί χάρτες |
10 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
* κατόπιν τεκμηριωμένης πρότασης του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες και εφόσον υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή
Δ1.2 Αναλυτική περιγραφή των ερευνητικών εργασιών και γεωλογικής μελέτης
α) Ερευνητικές εργασίες
| • | Λεπτομερής φωτογεωλογική ερμηνεία αεροφωτογραφιών της ευρύτερης περιοχής, κλίμακας 1:15000 ή και μικρότερης, παλαιότερων και πρόσφατων .Αποτύπωση παλαιών και νέων θραύσεων. Συγκριτικές παρατηρήσεις. Η χρήση των αεροφωτογραφιών μεγάλης ή μικρής κλίμακα στο στάδιο αυτό είναι αποτελεσματική για την χαρτογράφηση, την κατάρτιση του ερευνητικού προγράμματος, την παρακολούθηση της εξέλιξης κ.λ.π. |
| • | Γεωλογική χαρτογράφηση της περιοχής της κατολίσθησης σε κλίμακα ανάλογη με το μέγεθος της κατολισθαίνουσας περιοχής και βασικά 1:5000. |
| • | Γεωλογικές τομές και κατά μήκος τομές στην κλίμακα της χαρτογράφησης. Τα στοιχεία των επιμέρους θεματικών βοηθητικών χαρτών θα συμπεριλαμβάνονται στις τομές αυτές. Οι γεωλογικές τομές θα πρέπει να συντάσσονται σε διάφορες θέσεις μέσα στο σώμα της κατολίσθησης τόσο κατά την εγκάρσια όσο και κατά την οριζόντια προς το σώμα της κατολίσθησης διεύθυνση. |
| • | Καταγραφή και τεχνικογεωλογική αξιολόγηση όλων των υφισταμένων γεωερευνητικών εργασιών. |
| • | Καταγραφή όλων των σημείων εμφάνισης νερού. Μετρήσεις στάθμης και παροχών πηγών. Ανάλυση υδρομετεωρολογικών στοιχείων για την ευρύτερη περιοχή. Αξιολόγηση υδρογεωλογικών συνθηκών. |
| • | Σύνταξη χάρτη τεκτονικών στοιχείων, εδαφικών θραύσεων και γεωμορφολογίας. |
| • | Σύνταξη προγράμματος περαιτέρω διερεύνησης των φαινομένων. |
β) Γεωλογική μελέτη
Περιλαμβάνει ενδεικτικά τα εξής:
| • | Φωτογεωλογική αποτύπωση και ερμηνεία των θραύσεων παλαιών και νέων ρηγμάτων και της γενικότερης γεωμορφολογίας της κατολισθαίνουσας ζώνης και της ευρύτερης περιοχής. |
| • | Στρωματογραφική διάρθρωση και τεκτονική των γεωλογικών σχηματισμών της περιοχής σε σχέση με τα φαινόμενα αστάθειας. |
| • | Υδρομετεωρολογικά στοιχεία. Υδρογεωλογικές συνθήκες και ο ρόλος των επιφανειακών και υπόγειων νερών στα κατολισθητικά φαινόμενα. |
| • | Κατ' αρχήν εκτίμηση με βάση την αξιολόγηση όλων των υπαρχόντων στοιχείων και τα αποτελέσματα των παραπάνω ερευνών όσον αφορά τα τεχνικογεωλογικά αίτια, την έκταση και λοιπά γεωμετρικά χαρακτηριστικά καθώς και τις επιπτώσεις των κατολισθητικών φαινομένων. |
| • | Προτάσεις για περαιτέρω διερεύνηση των φαινομένων. |
Στάδιο προμελέτης οδοποιίας
Δ2. Εξειδικευμένες Γεωλογικές Έρευνες και Μελέτες
Δ2.1 Περιεχόμενα
Α/Α |
Ερευνητικές εργασίες |
1 |
Γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1:1000 ή μεγαλύτερη |
2 |
Γεωφυσικές διασκοπήσεις * |
3 |
Γεωλογικές τομές |
4 |
Τεκτονικά Διαγράμματα - Έλεγχος δυνητικών ολισθήσεων. Ταξινομήσεις βραχόμαζας. |
5 |
Καταγραφή Σημείων Εμφάνισης Νερού. Αξιολόγηση όλων των υδρογεωλογικών δεδομένων |
6 |
Πρόγραμμα Γεωτεχνικών ερευνών από κοινού με τους λοιπούς μελετητές. |
7 |
Καταγραφή Γεωερευνητικών Εργασιών |
8 |
Χάρτης τεχνικής γεωμορφολογίας και προβληματικών περιοχών |
9 |
Βοηθητικοί * Θεματικοί χάρτες |
10 |
Τεύχος Γεωλογικής Μελέτης |
* κατόπιν τεκμηριωμένης πρότασης του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας σε δυσχερείς γεωλογικά περιοχές ή σε περιοχές με γεωλογικές ιδιαιτερότητες και εφόσον υπάρχουν στοιχεία για την περιοχή
Δ.2.2 Αναλυτική περιγραφή των ερευνητικών εργασιών και γεωλογικής μελέτης
α) Ερευνητικές εργασίες
| • | Σύνταξη γεωλογικού χάρτη της περιοχής της κατολίσθησης σε κλίμακα 1:1000 ή και μεγαλύτερη ανάλογα και με το μέγεθος της κατολισθαίνουσας μάζας. Στο χάρτη αυτό θα απεικονίζονται τα όρια των σχηματισμών, τα τεκτονικά στοιχεία, το σχήμα της επιφάνειας θραύσης και της περιοχής συσσώρευσης των υλικών, τα σημεία εμφάνισης νερού καθώς και άλλα υδρογεωλογικά στοιχεία με βάση τα επιφανειακά δεδομένα και την ερμηνεία αεροφωτογραφιών ,η κατάσταση βλάστησης, οι θέσεις των ερευνητικών έργων. Μετά από αιτιολογημένη πρόταση του μελετητή και έγκριση της Υπηρεσίας, μπορεί να προηγείται γεωλογική χαρτογράφηση της ευρύτερης περιοχής σε κλίμακα 1:2000 ή μικρότερη καθώς και ερμηνεία πρόσφατων αεροφωτογραφιών της μεγαλύτερης δυνατής κλίμακας. |
| • | Γεωφυσικές διασκοπήσεις. |
| • | Γεωλογικές τομές και κατά μήκος τομές σε κλίμακα αντίστοιχη της γεωλογικής χαρτογράφησης. Τα στοιχεία των επιμέρους βοηθητικών - θεματικών χαρτών θα συμπεριλαμβάνονται στις τομές αυτές. Οι γεωλογικές τομές θα πρέπει να συντάσσονται σε διάφορες θέσεις μέσα στο σώμα της κατολίσθησης τόσο κατά την εγκάρσια όσο και κατά την οριζόντια προς το σώμα της κατολίσθησης διεύθυνση. |
| • | Μικροτεκτονικές αναλύσεις και ταξινομήσεις βραχόμαζας στους βραχώδεις σχηματισμούς. |
| • | Καταγραφή σημείων εμφάνισης νερού. Αξιολόγηση όλων των υδρογεωλογικών δεδομένων. |
| • | Μετά την ολοκλήρωση της γεωλογικής χαρτογράφησης συντάσσεται σε συνεργασία με τον γεωτεχνικό μελετητή πρόγραμμα γεωτεχνικών ερευνών και τοποθέτησης οργάνων παρακολούθησης (αποκλισιόμετρα, πιεζόμετρα κ.λ.π.). |
| • | Καταγραφή και επεξεργασία στοιχείων γεωερευνητικών εργασιών |
| • | Σύνταξη χάρτη κλίσεων αναγλύφου και αστάθειας. |
β) Γεωλογική μελέτη
Η Γεωλογική μελέτη της κατολίσθησης ενδεικτικά περιλαμβάνει:
| • | Γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά κατολισθαίνουσας μάζας και ευρύτερης περιοχής. Ανάλυση υδρογραφικού δικτύου. Αναλυτική περιγραφή της/των επιφάνειας/ων θραύσης, εδαφικών ρηγμάτων, χασμάτων, περιοχές συσσώρευσης υλικών κ.λ.π. Σχολιασμοί της δυνητικής αστάθειας φυσικού ανάγλυφου. |
| • | Γεωλογικές συνθήκες ευρύτερης περιοχής, στρωματογραφία, δομή, σχολιασμός τεκτονικών συνθηκών και πιθανή υποβοήθησή τους στην εκδήλωση του φαινόμενου κ.λ.π. |
| • | Υδρογεωλογικές συνθήκες. Αξιολόγηση των εγκατεστημένων πιεζόμετρων. Στάθμη και διακύμανσή της. Είδος υδροφόρου ορίζοντα (ελεύθερος, υπό πίεση, επικρεμάμενος) και συνθήκες λειτουργίας του (μόνιμος, εποχιακός). Ρόλος του υπόγειου νερού στην εκδήλωση των φαινόμενων αστάθειας. |
| • | Τεχνικογεωλογική αξιολόγηση αποτελεσμάτων γεωερευνητικών εργασιών. |
| • | Περιγραφή των τεχνικογεωλογικών χαρακτηριστικών των γεωλογικών σχηματισμών. |
| • | Προσδιορισμός της έκτασης του φαινόμενου, τα τεχνικογεωλογικά αίτια, και ο τύπος της κατολίσθησης και ο προσδιορισμός του βάθους της/των επιφάνειας/ων ολίσθησης. |
Προτάσεις για περαιτέρω πρόγραμμα γεωερευνητικών εργασιών, εάν απαιτείται (συμπληρωματικές ερευνητικές γεωτρήσεις, τοποθέτηση οργάνων, γεωφυσικές διασκοπήσεις κ.λ.π.). Κατ' αρχήν προτάσεις για λήψη μέτρων προστασίας και αποκατάστασης κατολισθημένης περιοχής.
Στάδιο οριστικής μελέτης οδοποιίας
Δ3. Συμπληρωματικές Γεωλογικές Έρευνες και Μελέτες
Στο στάδιο αυτό εκτελούνται συμπληρωματικές γεωλογικές έρευνες και μελέτες αν υπάρξει απρόβλεπτο όπως π.χ. σημαντικές διαφοροποιήσεις στα έργα σταθεροποίησης ή ανάγκη επίλυσης ειδικών προβλημάτων και διασαφήνισης γεωλογικών αβεβαιοτήτων ή εφόσον απαιτηθούν συμπληρωματικές γεωτεχνικές έρευνες.
Το περιεχόμενο αυτών αναφέρεται στο σύνολο ή μέρος των ερευνών του σταδίου της παραγράφου Δ2.1 ανάλογα με τις απαιτήσεις του έργου και την προσέγγιση πλέον που επιτρέπει η λεπτομερέστερη κλίμακα της γεωλογικής χαρτογράφησης ήτοι μεγαλύτερη από 1:1000
Σε υφιστάμενο οδό
Δ1. Αναγνώριση του προβλήματος με βάση τη γεωλογική διερεύνηση της περιοχής. Σχετικά ισχύουν τα αναφερόμενα στην ανωτέρω παράγραφο Δ1.
Δ2. Εξειδικευμένες Γεωλογικές Έρευνες και Μελέτες. Σχετικά ισχύουν τα αναφερόμενα στην ανωτέρω παράγραφο Δ2.
Ε. Οδοστρώματα
Ισχύουν τα αναφερόμενα στον πίνακα Ε του κεφαλαίου 1. Στάδιο Αναγνωριστικής μελέτης Οδοποιίας