ΣτΕ 3733/2010
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 3733/2010
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Τμήμα Ε
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 20-05-2009, με την εξής σύνθεση: Νικ. Ρόζος, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος, του αναπληρωτή του Αντιπροέδρου, καθώς και της αρχαιότερης του Συμβούλου, που είχαν κώλυμα, Αθανάσιος Ράντος, Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, Σύμβουλοι, Χρήστος Ντουχάνης, Δημήτρης Βασιλειάδης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Π. Μερτζανάκη.
Για να δικάσει την από 18-10-2006 αίτηση: των: 1) Δήμου Γαργαλιάνων Μεσσηνίας, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Γεώργιο Σωτηρέλη (Αριθμός Μητρώου 13849), που τον διόρισε με απόσπασμα πρακτικού συνεδριάσεως της Δημαρχιακής του Επιτροπής, 2) __________, κατοίκου Νέας Σμύρνης Αττικής, οδός __________, αριθμός __________, 3) __________ και 4) __________, κατοίκων __________ Μεσσηνίας, οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο Γεώργιο Σωτηρέλη, που τον διόρισαν με πληρεξούσιο,
κατά των: 1) Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, 2) Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, οι οποίοι παρέστησαν με την Αθηνά Αλεφάντη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και 3) Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας, η οποία παρέστη με την δικηγόρο Σταματία Φιλοθεΐδου (Αριθμός Μητρώου 17034), που την διόρισε με απόφαση της Νομαρχιακής της Επιτροπής,
και κατά της παρεμβαίνουσας Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία __________, που εδρεύει στην Κηφισιά Αττικής, οδός __________, αριθμός __________, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Σωτήριο Μπρέγιαννο (Αριθμός Μητρώου 8917), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν:
α) η υπ' αριθμόν 4900/2006 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το έργο Προστασία από διάβρωση τμήματος ακτής στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων στο Νομό Μεσσηνίας από την εταιρεία __________,
β) η υπ' αριθμόν 3287/2006 απόφαση της ίδιας πιο πάνω Γενικής Γραμματέως, με την οποία παραχωρήθηκε στον __________ η απλή χρήση αιγιαλού για την εκτέλεση των έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων του Νομού Μεσσηνίας,
γ) η υπ' αριθμόν 3620/2177/2006 απόφαση της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας, με την οποία εγκρίθηκε η κατασκευή των παραπάνω τεχνικών έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων του Νομού Μεσσηνίας και κάθε άλλη σχετική πράξη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Συμβούλου Αικατερίνης Σακελλαροπούλου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο της παρεμβαίνουσας εταιρείας, την πληρεξουσία της καθ' ης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας και την αντιπρόσωπο των Υπουργών, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψη της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το Νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (υπ' αριθμούς 3313821 και 1862750 ειδικά έντυπα γραμμάτια σειράς Α').
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση:
α) της υπ' αριθμόν 4900/2006 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το έργο Προστασία από διάβρωση τμήματος ακτής στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων στο Νομό Μεσσηνίας από την εταιρεία __________
β) της με αριθμό πρωτοκόλλου 3287/2006 απόφαση της ίδιας πιο πάνω Γενικής Γραμματέως, με την οποία παραχωρήθηκε στον __________ η απλή χρήση αιγιαλού για την εκτέλεση των έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων του Νομού Μεσσηνίας και
γ) της με αριθμό πρωτοκόλλου 3620/2177/2006 απόφασης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας με την οποία εγκρίθηκε η κατασκευή των παραπάνω τεχνικών έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων του Νομού Μεσσηνίας.
3. Επειδή, με προφανές έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς παρεμβαίνει με το από 16-11-2006 δικόγραφο, η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία __________, η οποία φέρεται ως ιδιοκτήτρια παραθαλάσσιας αγροτικής έκτασης με διώροφη κατοικία στην περιοχή Βρυσόμυλος ή Μάτι του Δήμου Γαργαλιάνων, έμπροσθεν της οποίας έχει εγκριθεί η εκτέλεση των επίδικων τεχνικών έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας.
4. Επειδή, οι προσβαλλόμενες πράξεις παραδεκτώς συμπροσβάλλονται με κοινό δικόγραφο αιτήσεως ακυρώσεως, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 12 του νόμου 2971/2001, προϋπόθεση για την χορήγηση άδειας επέμβασης στην ακτή για την εκτέλεση τεχνικών έργων διαμόρφωσης της ακτογραμμής προς αποφυγή διαβρώσεως από τους θαλάσσιους κυματισμούς, αποτελεί η προηγούμενη έγκριση των οικείων περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή των έργων αυτών, κατά τις διατάξεις του νόμου 1650/1986, με την οποία αφενός καθορίζεται σε ποια έκταση είναι αναγκαία η ανωτέρω επέμβαση και το είδος της και αφετέρου προσδιορίζονται οι αναγκαίοι όροι για την εξασφάλιση της συμβατότητας των τεχνικών έργων που πρόκειται να εκτελεστούν με τη λειτουργία και τη μορφολογία της ακτής, ουσιώδους στοιχείου του φυσικού περιβάλλοντος.
5. Επειδή, με έννομο συμφέρον ασκεί την κρινόμενη αίτηση ο Δήμος Γαργαλιάνων Νομού Μεσσηνίας, στην εδαφική και διοικητική περιφέρεια του οποίου έχει εγκριθεί η κατασκευή του επίδικου τεχνικού έργου, προβάλλοντας ότι υποβαθμίζεται το φυσικό περιβάλλον της περιοχής που εμπίπτει στα εδαφικά του όρια. Με έννομο συμφέρον ασκούν την κρινόμενη αίτηση και οι υπόλοιποι αιτούντες, από τους οποίους ο δεύτερος φέρεται ως ιδιοκτήτης εξοχικής - παραθεριστικής κατοικίας στην περιοχή όπου εκτελείται το έργο, ο τρίτος ως κάτοικος του Δήμου Γαργαλιάνων και ιδιοκτήτης αγροτικής έκτασης στην επίδικη παράκτια περιοχή και ο τέταρτος ως κάτοικος του Δήμου Γαργαλιάνων, ισχυριζόμενοι ότι η εκτέλεση των επίδικων έργων θα προκαλέσει αλλοίωση της μορφολογίας και του αισθητικού κάλλους της ακτής και εν γένει θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον της παράκτιας περιοχής, καθώς και ότι θα αποκλεισθεί η πρόσβαση του κοινού στο επίδικο τμήμα της ακτής όπου πρόκειται να εκτελεσθούν τα επίδικα έργα. Περαιτέρω όλοι οι αιτούντες ομοδικούν παραδεκτώς, διότι προβάλλουν κοινούς λόγους ακυρώσεως στηριζόμενους στην αυτή νομική και πραγματική βάση.
6. Επειδή, από κανένα στοιχείο του φακέλου ή της δικογραφίας δεν προκύπτει κοινοποίηση ή πλήρης γνώση του περιεχομένου των προσβαλλόμενων πράξεων από τους αιτούντες, σε χρόνο που να καθιστά την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως εκπρόθεσμη. Δεδομένου δε ότι δεν μπορεί να συναχθεί τεκμήριο πλήρους γνώσεως των προσβαλλόμενων από τους αιτούντες από α) τα προσκομιζόμενα από την παρεμβαίνουσα δημοσιεύματα (τα οποία άλλωστε ανάγονται στο διάστημα Μαΐου - Ιουλίου 2006), εφ' όσον αυτά δεν περιέχουν σαφή μνεία των στοιχείων των προσβαλλόμενων πράξεων, β) εν όψει και του ότι από το χρόνο εκδόσεως της πρώτης προσβαλλομένης πράξεως (23-01-2006) μέχρι την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως (18-10-2006) παρήλθε χρονικό διάστημα εννέα μηνών στο οποίο περιλαμβάνονταν και η αναστολή των δικονομικών προθεσμιών κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών, η κρινόμενη αίτηση ασκείται εμπροθέσμως.
7. Επειδή, με το άρθρο 1 του νόμου 2971/2001 Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ 285/Α/2001) ορίζεται ότι:
{1. Αιγιαλός είναι η ζώνη της ξηράς που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της.
2. Παραλία είναι η ζώνη ξηράς που προστίθεται στον αιγιαλό ... προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα.
3. ...}
με το δε άρθρο 2 ότι:
{1. Ο αιγιαλός, η παραλία ... είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται.
2. Η προστασία του οικοσυστήματος των ζωνών αυτών είναι ευθύνη του Κράτους.
3. Ο κύριος προορισμός των ζωνών αυτών είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση προς αυτές. Κατ' εξαίρεση ο αιγιαλός, η παραλία ... μπορούν να χρησιμεύσουν για κοινωφελείς περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς σκοπούς και για απλή χρήση της παραγράφου 1 του άρθρου 13, καθώς επίσης και για την εξυπηρέτηση υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος.
4. Στον αιγιαλό, την παραλία ... δεν επιτρέπεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει κατασκευασμάτων, παρά μόνο για την επιδίωξη των σκοπών που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο.
5 ...}
Με το άρθρο 12 του νόμου αυτού, το οποίο φέρει τον τίτλο Προστατευτικά έργα - Προσχώσεις, ορίζονται τα εξής:
{1. Αν η Επιτροπή του άρθρου 3 διαπιστώσει ότι η ακτή διαβρώνεται από τη θάλασσα, επιτρέπεται η κατασκευή, κατά τις διατάξεις περί δημοσίων έργων, των αναγκαίων τεχνικών έργων στον αιγιαλό, την παραλία ή στη θάλασσα για την αποτροπή της διάβρωσης.
2. Αν από τη διάβρωση απειλείται ιδιωτικό κτήμα, μπορεί να επιτραπεί στον κύριό του να κατασκευάσει με δαπάνη του προ της ιδιοκτησίας του, και με την επίβλεψη μηχανικού, που έχει από το νόμο σχετικό δικαίωμα, τα ανωτέρω προστατευτικά έργα βάσει μελέτης που έχει εγκριθεί από τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, που θα έχει και τον έλεγχο του έργου.
3. Τα έργα των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου ανήκουν στο Δημόσιο, το οποίο μπορεί να τα καταργεί ή να τα μετατρέπει οποτεδήποτε για λόγους δημοσίου συμφέροντος και ασφάλειας ή εθνικής άμυνας χωρίς καμία υποχρέωσή του, για αποζημίωση ή για καταβολή της δαπάνης του ιδιώτη. Τα έργα αυτά εκτελούνται κατόπιν αδείας του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδεται μετά από σύμφωνη γνώμη του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, του Υπουργείου Θαλάσσιων Υποθέσεων Νήσων και Αλιείας και του Υπουργείου Πολιτισμού και απλή γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής Αρχιτεκτονικού Ελέγχου ύστερα από εμπεριστατωμένη ακτομηχανική μελέτη θεωρημένη από τη Διεύθυνση Λιμενικών Έργων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, καθώς και ύστερα από την προβλεπόμενη από το νόμο 1650/1986 (ΦΕΚ 160/Α/1986) μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Σε περίπτωση παραδοσιακών οικισμών απαιτείται και σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου γι' αυτούς Υπουργού.
4. ...}
Περαιτέρω, με το άρθρο 13 του παραπάνω νόμου, υπό τον τίτλο Παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, ορίζεται ότι:
{1. Απλή χρήση του αιγιαλού και της παραλίας είναι κάθε χρήση, εφόσον από αυτή δεν παραβιάζεται ο προορισμός τους ως κοινόχρηστων πραγμάτων και δεν επέρχεται αλλοίωση στη φυσική μορφολογία τους και τα βιοτικά στοιχεία τους.
2. Η παραχώρηση της απλής χρήσης του αιγιαλού και της παραλίας γίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών έναντι ανταλλάγματος, κατά τις διατάξεις για την εκμίσθωση δημόσιων κτημάτων, ... σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φορείς διοίκησης και εκμετάλλευσης Λιμένων, οργανισμούς κοινής ωφέλειας και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου η παραχώρηση δύναται να γίνει και απευθείας με ή χωρίς αντάλλαγμα. Σε ιδιωτικό φορέα διαχείρισης η παραχώρηση γίνεται πάντοτε με αντάλλαγμα.
3. Είναι δυνατή η παραχώρηση, με τη διαδικασία και τους όρους του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου, της απλής χρήσης αιγιαλού για την άσκηση δραστηριοτήτων, που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού (όπως εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής,καθισμάτων, ομπρελών, λειτουργία τροχήλατου αναψυκτηρίου κ.λ.π.). Αν παραχωρηθεί η χρήση αιγιαλού για την εκμίσθωση καθισμάτων και ομπρελών, η έκταση αιγιαλού κάθε παραχώρησης δεν δύναται να υπερβαίνει τα 500 m2.
4. ...
5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομικών επιτρέπεται η απευθείας παραχώρηση με ή χωρίς αντάλλαγμα της απλής χρήσης του αιγιαλού και της παραλίας σε δήμους και κοινότητες για την άσκηση των δραστηριοτήτων της παραγράφου 2. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.}
Εξ άλλου, στο άρθρο 14 του αυτού νόμου, με τον τίτλο Παραχώρηση αιγιαλού, παραλίας για την εκτέλεση έργων, ορίζεται ότι:
{1. Η παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού, παραλίας, ... για την εκτέλεση έργων που εξυπηρετούν εμπορικούς, βιομηχανικούς, συγκοινωνιακούς, λιμενικούς ή άλλους είδους σκοπούς ..., γίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ... Η παραχώρηση μπορεί να περιλαμβάνει και απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας για την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών των έργων αυτών ...
2. α) Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση προς την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία, η οποία συνοδεύεται από τεχνικό φάκελο σύμφωνα με το άρθρο 8 της ... 69269/5387/1990 κοινής υπουργικής απόφασης ... β) Η Κτηματική Υπηρεσία διαβιβάζει ... το σχετικό φάκελο στους παρακάτω αναφερομένους ...: 1) Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων ... ή τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Χωροταξίας της αρμόδιας Περιφέρειας ... για την προέγκριση χωροθέτησης ... γ) Μετά την προέγκριση χωροθέτησης ... εκπονείται και εγκρίνεται η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ...}
8. Επειδή, κατά τις ανωτέρω διατάξεις, ερμηνευόμενες υπό το φως του άρθρου 24 του Συντάγματος, η εκτέλεση τεχνικών έργων επί του αιγιαλού ή της παραλίας επιτρέπεται μόνον εφόσον τηρηθεί η διαδικασία του άρθρου 12 ή του άρθρου 14 του νόμου 2971/2001, αναλόγως της φύσεως του έργου, και με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι όροι προστασίας της ακτής, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος (ΣτΕ 826/2009). Ειδικότερα, η κατασκευή τεχνικών έργων επί του αιγιαλού ή της παραλίας προς αποτροπή διαβρώσεων ή προς εξυπηρέτηση βιομηχανικών, εμπορικών ή άλλης φύσεως σκοπών, αντιστοίχως, δεν είναι επιτρεπτή, παρά μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος και υπό την προϋπόθεση ότι το έργο είναι βιώσιμο, δηλαδή ότι ως εκ της χωροθετήσεως του, της γενικής περιβαλλοντικής μελέτης και των όρων αυτής, έχει προηγουμένως εξασφαλισθεί το συμβατό του έργου προς τα οικεία οικοσυστήματα και τη λειτουργία και μορφολογία της ακτής, βάσει ενός συνολικού προγραμματισμού της επεμβάσεως στην συγκεκριμένη ακτή.
Εξ άλλου, πέραν της τηρήσεως των ως άνω ουσιαστικών προϋποθέσεων, η εκτέλεση τεχνικών έργων επί του αιγιαλού ή της παραλίας επιτρέπεται μόνον εφόσον τηρηθεί η διαδικασία του άρθρου 12 του νόμου 2971/2001 και υπό την προϋπόθεση τηρήσεως των όρων προστασίας της ακτής, σε περίπτωση δε που η διαδικασία αυτή δεν τηρηθεί, τα επί του αιγιαλού ή της παραλίας ανεγερθέντα κτίσματα είναι αυθαίρετα και κατεδαφιστέα. Συνεπώς, προκειμένης οποιασδήποτε επέμβασης στον χώρο του αιγιαλού και της παραλίας, ο οποίος λόγω της φύσεώς του και της κατά προορισμό χρήσης του, χρήζει ιδιαίτερης και εξειδικευμένης προστασίας, απαιτείται σε κάθε περίπτωση κατασκευής στους ανωτέρω χώρους κάθε φύσεως τεχνικού έργου, άρα και αποσκοπούντος στην διαμόρφωση της ακτής προκειμένου να αποφευχθεί η διάβρωσή της από τη θάλασσα, η χορήγηση σχετικής άδειας μετά την αυστηρή τήρηση των τασσομένων ειδικών προϋποθέσεων και κατά την προκαθορισμένη στο νόμο διαδικασία (βλέπε ΣτΕ 4222/2005, 3253/2005 κ.α.).
Εξάλλου, από τις διατάξεις των άρθρων 13 και 14 του νόμου 2971/2001 συνάγεται ότι, η παραχώρηση της χρήσεως αιγιαλού και παραλίας για την άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητος εκτός από εκείνες που αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο 13, δηλαδή από εκείνες που προορίζονται για την εξυπηρέτηση των λουομένων ή την αναψυχή του κοινού και δεν μεταβάλλουν ούτε τον προορισμό των εν λόγω χώρων ούτε την μορφολογία και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και η παραχώρηση που γίνεται για την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών παρακειμένων εγκαταστάσεων ή έργων και δραστηριοτήτων διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 14 του νόμου 2971/2001 και όχι από τις διατάξεις του άρθρου 13 του αυτού νόμου, που αφορούν αποκλειστικώς τις εκεί μνημονευόμενες χρήσεις που δεν απαιτούν την εκτέλεση έργων (βλέπε ΣτΕ 3099/2005).
9. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση κατά τα προκύπτοντα από τα στοιχεία του φακέλου, με τις υπ' αριθμούς Ν 36/1987 και Ν 37/1987 αποφάσεις του Νομάρχη Μεσσηνίας (ΦΕΚ 330/Δ/1987) καθορίστηκαν τα όρια του αιγιαλού και δημιουργήθηκε ζώνη παραλίας στη θέση Βρυσόμυλος περιφέρειας Δήμου Γαργαλιάνων νομού Μεσσηνίας προ ιδιοκτησιών __________ και __________ και __________ αντίστοιχα. Εξάλλου, η παρεμβαίνουσα εταιρεία με την επωνυμία __________, έχει στην κυριότητά της ένα αγρόκτημα, έκτασης 10.506,5 m2, μετά διώροφου οικίας, επιφάνειας 262,50 m2 (συν υπόγειο έκτασης 65,37 m2), για την ανέγερση της οποίας έχει εκδοθεί η υπ' αριθμόν 9/2002 άδεια οικοδομής του Πολεοδομικού Γραφείου Κυπαρισσίας, στην παράκτια περιοχή Βρυσόμυλος ή Μάτι του Δήμου Γαργαλιάνων νομού Μεσσηνίας, η οποία ευρίσκεται νοτιοδυτικά της πόλης των Γαργαλιάνων και σε απόσταση 4 km περίπου. Ειδικότερα, φυσικό σύνορο της ιδιοκτησίας αυτής, για 300 m περίπου, αποτελεί συγκεκριμένο κατακόρυφο πρανές με ύψος 10 - 12 m από το επίπεδο της θάλασσας. Η παράκτια αυτή περιοχή από πολλών ετών εμφανίζει έντονα φαινόμενα διάβρωσης της ακτογραμμής, μεταξύ άλλων και στο τμήμα της ακτογραμμής μπροστά από το προπεριγραφέν παραθαλάσσιο οικόπεδο που οριοθετείται από το πρανές, εξαιτίας της δράσης κυματισμών, βροχοπτώσεων και ανέμων, γεγονός που έχει επιβεβαιωθεί και από σχετικές γεωλογικές μελέτες (βλέπε το περιεχόμενο της συνταχθείσας από τον γεωλόγο μελετητή __________, κατόπιν εντολής της παρεμβαίνουσας εταιρείας, τον μήνα Ιούλιο του έτους 2004, έκθεσης με τίτλο Γεωλογική αναγνωριστική μελέτη φαινομένου αστάθειας πρανούς στην περιοχή Βρυσόμυλος Γαργαλιάνων, καθώς και της συνταχθείσας από την γεωλόγο της Διεύθυνσης Τεχνικής Γεωλογίας του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών __________, κατόπιν εντολής του Δήμου Γαργαλιάνων για τη διενέργεια τεχνικογεωλογικής εξέτασης, τον μήνα Μάιο του έτους 2004, έκθεσης με τίτλο Γεωτεχνική αναγνώριση κατολισθητικών φαινομένων στο Δήμο Γαργαλιάνων Νομού Μεσσηνίας), με αποτέλεσμα να απειλείται, μεταξύ άλλων, η παραπάνω διώροφη οικία που βρίσκεται σε κάποια απόσταση από το άκρο του πρανούς, η οποία όμως συνεχώς μειώνεται λόγω των φαινομένων διάβρωσης (στη νεότερη από Φεβρουάριο του 2007 τεχνική έκθεση της γεωλόγου του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών __________ αναφέρεται ότι, κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας για την ανέγερση της διώροφης αυτής κατοικίας, ήτοι το έτος 2002, το δυτικό άκρο της κατοικίας απείχε από το φρύδι του πρανούς 30 m, ενώ κατά το χρόνο σύνταξης της παραπάνω έκθεσης η απόσταση αυτή είχε μειωθεί στα 22 m). Για το λόγο αυτό, τον μήνα Μάρτιο του έτους 2004, η __________ (Πρόεδρος της παρεμβαίνουσας εταιρείας), καθώς και λοιποί ιδιοκτήτες παραθαλάσσιων οικοπέδων της περιοχής, γνωστοποίησαν με έγγραφό τους στο Δήμο Γαργαλιάνων το υφιστάμενο πρόβλημα διάβρωσης της ακτής και κατολίσθησης του εδάφους του πρανούς, προκειμένου να προβεί ο Δήμος στις αναγκαίες ενέργειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου της διάβρωσης.
Ο Δήμαρχος του Δήμου Γαργαλιάνων, με το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 1633/188/2004 έγγραφό του, γνωστοποίησε στους παραπάνω ιδιοκτήτες ότι το πρόβλημα είναι εκτεταμένο, ότι επεκτείνεται σε όλη την ακτογραμμή από την περιοχή Μάτι έως την περιοχή Βρωμονέρι και ότι ο Δήμος αδυνατεί να χρηματοδοτήσει έργα αντιδιαβρωτικής προστασίας ελλείψει πόρων, μολονότι συναινεί στην υλοποίηση των αναγκαίων επεμβάσεων. Κατόπιν τούτου, το ζεύγος __________ και __________ κινητοποιήθηκε προκειμένου να εκκινήσει η απαραίτητη διοικητική διαδικασία για την έγκριση υλοποίησης των απαραίτητων τεχνικών έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων, έμπροσθεν της παραπάνω ιδιοκτησίας, με δικές τους αποκλειστικά δαπάνες. Προς τούτο, απευθύνθηκαν αρχικώς, με την από 02-04-2004 αίτησή τους, στο Λιμεναρχείο Πύλου προκειμένου να εκδοθεί άδεια για την κατασκευή έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας, το τελευταίο δε γνωστοποίησε στους ενδιαφερόμενους ότι αρμόδια για τη χορήγηση της εν λόγω άδειας είναι η Κτηματική Υπηρεσία του Νομού Μεσσηνίας, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 12 του νόμου 2971/2001. Είχε δε προηγηθεί, με το από 30-03-2004 Πρακτικό του Διοικητικού Συμβουλίου της παρεμβαίνουσας ανώνυμης εταιρείας, η παροχή εξουσιοδότησης προς τον __________ προκειμένου αυτός να εκπροσωπεί την εν λόγω εταιρεία ενώπιον κάθε αρμόδιας αρχής κατά τη διάρκεια εξέλιξης της διαδικασίας έκδοσης άδειας κατασκευής έργων αντιδιαβρωτικής προστασίας έμπροσθεν της ως άνω παραθαλάσσιας αγροτικής έκτασης που ανήκει στην ως άνω ανώνυμη εταιρεία.
Κατόπιν τούτου, ο __________ υπέβαλε προς έγκριση στις αρμόδιες υπηρεσίες, για λογαριασμό της παρεμβαίνουσας εταιρείας, τις αναγκαίες μελέτες (τεχνική έκθεση, ακτομηχανική μελέτη, προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων), κατ' εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 12 του νόμου 2971/2001, ο δε σχετικός φάκελος διαβιβάστηκε στους αρμόδιους κατά νόμο φορείς προκειμένου να διατυπώσουν τη γνώμη τους (Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Υπουργείο Πολιτισμού, Επιτροπή Αρχιτεκτονικού Ελέγχου). Τελικώς, στις 23-01-2006 εκδόθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη, υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 4900 πράξη της Γενικής Γραμματέως της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του επίμαχου έργου, κατ' εφαρμογή των οριζομένων στις διατάξεις του νόμου 1650/1986 (ΦΕΚ 160/Α/1986), όπως αυτές τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του νόμου 3010/2002 (ΦΕΚ 91/Α/2002), με χρονική ισχύ έως τις 31-12-2011, κατ' επίκληση, μεταξύ άλλων, της υπ' αριθμ. 1673/23.5.2005 θετικής γνωμοδότησης του Γενικού Διευθυντή Περιφέρειας Πελοποννήσου επί της Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης του έργου.
Ειδικότερα, με την ανωτέρω πράξη της Γενικής Γραμματέως Περιφέρειας Πελοποννήσου εγκρίθηκε, υπό όρους και προϋποθέσεις, η εκτέλεση του ακόλουθου έργου αντιδιαβρωτικής προστασίας: η κατασκευή προστατευτικού πρανούς από φυσικούς ογκόλιθους για την αποφυγή του φαινομένου της διάβρωσης τμήματος της ακτής μήκους περίπου 250 m, η οποία απαρτίζεται από δύο στρώσεις θωράκισης, η μεν εξωτερική διαμορφώνεται από δύο στρώσεις, συνολικού πάχους 2,30 m από φυσικούς ογκόλιθους ατομικού βάρους από 3 έως 5 τόνους, με τη στέψη της θωράκισης αυτής να τοποθετείται στη στάθμη +5,15 (από Μέση Στάθμη Θάλασσας), η δε εσωτερική, ήτοι αυτή που μεσολαβεί μεταξύ της εξωτερικής και του υφιστάμενου παραλιακού πρανούς, αποτελείται από κατάλληλα διαβαθμισμένο φίλτρο με άνω στάθμη +2,85 m (από Μέση Στάθμη Θάλασσας) από φυσικούς ογκόλιθους βάρους 200 - 500 kg, για την απόκτηση επιθυμητής κλίσης πρανών 4:3, για την παρεμπόδιση δε οποιασδήποτε απώλειας υλικού εκ του υφιστάμενου φυσικού πρανούς πριν την κατασκευή του νέου προστατευτικού έργου, προβλέφθηκε η διάστρωση μη υφαντού γεωυφάσματος και στην συνέχεια προστατευτικού πολυπροπυλενίου επί του υφιστάμενου πρανούς σε όλη την επιφάνεια δράσης των ογκολίθων θωράκισης.
Εν συνεχεία, εκδόθηκε η δεύτερη προσβαλλόμενη, υπ' αριθμός πρωτοκόλλου οίκοθεν 3287/2006 πράξη της Γενικής Γραμματέως της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία παραχωρήθηκε στον __________ το δικαίωμα της απλής χρήσης του αιγιαλού στην περιοχή Βρυσόμυλος του Δήμου Γαργαλιάνων, προκειμένου να κατασκευασθεί το προπεριγραφέν τεχνικό έργο, κατ' επίκληση των διατάξεων του άρθρου 12 του νόμου 2971/2001, με παράλληλη μνεία ότι η εν λόγω παραχώρηση λαμβάνει χώρα υπό την προϋπόθεση της μη αναίρεσης του κοινόχρηστου χαρακτήρα της περιοχής και της μη αλλοίωσης του διαμορφωμένου αιγιαλού της περιοχής. Περαιτέρω, στο από 05-07-2006 Πρακτικό της Επιτροπής του άρθρου 3 του νόμου 2971/2001 αποτυπώνεται η διαπίστωση των μελών της Επιτροπής, κατόπιν επί τόπου αυτοψίας, περί υπάρξεως φαινομένου διαβρώσεως από τη θάλασσα στο επίδικο τμήμα της παραλίας στην περιοχή Βρυσόμυλος, μπροστά στην ιδιοκτησία της παρεμβαίνουσας. Τέλος με την τρίτη προσβαλλόμενη υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 3620/2177/2006 πράξη εγκρίθηκε από την Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας η κατασκευή του επίδικου έργου αντιδιαβρωτικής προστασίας.
10. Επειδή, υπό τα ανωτέρω δεδομένα οι προσβαλλόμενες πράξεις αφορούν στην κατασκευή των αναγκαίων τεχνικών έργων προς αποτροπή της διάβρωσης της ακτής από τη θάλασσα κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 του νόμου 2971/2001, και συνεπώς ορθά ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη σ' αυτό διαδικασία και όχι η διαδικασία του άρθρου 14 του ίδιου νόμου, όπως αβάσιμα προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση. Εξάλλου, η δεύτερη προσβαλλόμενη υπ' αριθμόν 3287/2006 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, η οποία εκδόθηκε μετά την τήρηση των ειδικών προϋποθέσεων και της διαδικασίας της παραγράφου 3 του άρθρου 12 του νόμου 2971/2001, δηλαδή κατόπιν γνωμοδοτήσεων συναρμόδιων δημοσίων υπηρεσιών (σύμφωνες γνώμες Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Υπουργείου Πολιτισμού, γνώμη της Επιτροπής Αρχιτεκτονικού Ελέγχου εμπεριστατωμένη ακτομηχανική μελέτη) και ύστερα από έγκριση των οικείων περιβαλλοντικών όρων του επίμαχου έργου αν και έχει τίτλο παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού για την εκτέλεση έργων ..., δεν αποτελεί παραχώρηση κατά το άρθρο 14 του ίδιου νόμου, αλλά αποτελεί, καθ' ερμηνεία της, την προβλεπόμενη στην παράγραφο 3 του άρθρου 12 άδεια επέμβασης στον αιγιαλό για την εκτέλεση από ιδιώτη (και συγκεκριμένα το νόμιμο εκπρόσωπο της παρεμβαίνουσας εταιρείας), των αναγκαίων τεχνικών έργων διαμόρφωσης της ακτής για τη διασφάλιση της ιδιοκτησίας του από φαινόμενα διαβρώσεως, από τη θάλασσα, των οποίων η συνδρομή είχε ήδη διαπιστωθεί, κατά τα εκτεθέντα, ενώ ακολούθησε σειρά ενεργειών των ενδιαφερομένων ιδιωτών και της Διοικήσεως και, η έγκριση της αρμόδιας Επιτροπής του άρθρου 3 του νόμου 2971/2001, η οποία, πάντως, χορηγήθηκε τελικώς, κατά τα ανωτέρω, την 05-07-2006, πριν δηλαδή την τελική έγκριση κατασκευής του επίδικου τεχνικού έργου με την τρίτη από τις προσβαλλόμενες πράξεις.
11. Επειδή, τέλος, τα προβαλλόμενα ότι δεν έλαβε χώρα η κατάλληλη στάθμιση μεταξύ της ανάγκης εκτέλεσης του έργου και της ανάγκης διατήρησης του κάλλους και της φυσικής μορφολογίας της ακτής, πρέπει να απορριφθούν, διότι, κατά τα προκύπτοντα από τα στοιχεία του φακέλου, και ιδίως τις σχετικές μελέτες, εντοπίσθηκαν και αξιολογήθηκαν οι αιτίες που οδηγούν στη διάβρωση στο επίδικο τμήμα της ακτής, και οι επιπτώσεις του επίμαχου έργου στην ακτογραμμή της ευρύτερης περιοχής, επιβλήθηκαν σχετικοί περιβαλλοντικοί όροι, ενώ έγινε και ιδιαίτερη μνεία στη διατήρηση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του αιγιαλού, ενόψει άλλωστε και της ρητής πρόβλεψης του νόμου ότι τα επίμαχα έργα ανήκουν στο Δημόσιο.
12. Επειδή, κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
Δια ταύτα
Απορρίπτει την αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παράβολου.
Δέχεται την παρέμβαση.
Επιβάλλει σε βάρος των αιτούντων, συμμέτρως τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου που ανέρχεται σε 460 €, της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας που ανέρχεται σε 460 € και της παρεμβαινούσης, που ανέρχεται σε 640 €.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 06-05-2010
Ο Προεδρεύων Σύμβουλος
Η Γραμματέας
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 17-11-2010.
Ο Πρόεδρος του Ε' Τμήματος
Η Γραμματέας