|
1. Εις τις επί τη βάσει των διατάξεων του παρόντος νόμου δημιουργούμενες ή αναφερόμενες οικιστικές περιοχές οι οποίες περιλαμβάνονται εις τις περιφέρειας νομών ή τμημάτων νομών οριζομένων δια προεδρικού διατάγματος εκδιδομένου με πρόταση του Υπουργού Δημοσίων Έργων, ως και εις τις κατά τον παρόντα νόμον δημιουργούμενες ή αναμορφούμενες λοιπές οικιστικές περιοχές, οι οποίες, οπουδήποτε και αν ευρίσκονται, περιλαμβάνουν ζώνες ενεργού πολεοδομίας και εντός της υπό εκάστης των ζωνών τούτων καταλαμβανόμενης εκτάσεως, το Δημόσιον κέκτηται δικαίωμα προτιμήσεως επί ίσοις όροις δια την αγορά ακινήτων, κειμένων εντός των ως είρηται περιοχών ή ζωνών, παρά των επιθυμούντων να μεταβιβάσουν ταύτα δια πωλήσεως ιδιοκτητών. Το δικαίωμα τούτο υφίσταται και ως προς ιδανικά μερίδια ή τμήματα κατ' όροφο ιδιοκτησίας ακινήτων ευρισκομένων εις τις ως άνω περιοχές ή ζώνες.
2. Το ως άνω δικαίωμα του Δημοσίου γεννάται από της δημοσιεύσεως του κατά το άρθρο 14 παράγραφος 1 προεδρικού διατάγματος, εφ' όσον τούτο περιέχει σύστασιν ζώνης ενεργού πολεοδομίας ή εφ' όσον τούτο αναφέρεται εις περιοχήν περιλαμβανομένη εις τα όρια των κατά την παράγραφο 1 νομών ή τμημάτων αυτών, ισχύει δε επί την παράγραφο 1 νομών ή τμημάτων αυτών, ισχύει δε επί μίαν δεκαετία από της ως άνω δημοσιεύσεως εκτός αν αρθεί εις προγενέστερο χρόνον δια προεδρικού διατάγματος εκδιδομένου τη με πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Δημοσίων Έργων.
3. Το δικαίωμα προτιμήσεως δύναται να μεταβιβάζεται υπό του Δημοσίου, δια κοινής αποφάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Δημοσίων Έργων, προς τον κατά το άρθρο 28 ανάδοχο φορέα, ή τον κατ' άρθρο 38 αναγκαστικό οικοδομικό συνεταιρισμό, ή εις δημόσιον οργανισμό πολεοδομίας και στεγάσεως.
4. Πας ιδιοκτήτης ακινήτου, κειμένου εντός των κατά την παράγραφο 1 οριζομένων οικιστικών περιοχών ή εντός οπουδήποτε αλλαχού συνιστώμενης ζώνης ενεργού πολεοδομίας, προτιθέμενης να πωλήσει τούτο προς οποιονδήποτε τρίτον υποχρεούται να γνωστοποιήσει την τοιαύτη πρόθεση του προς τον υπέρ ου το δικαίωμα προτιμήσεως δι' εγγράφου δηλώσεώς του περιεχούσης συνοπτική περιγραφή του πωλουμένου ακινήτου, μνεία περί των τίτλων κτήσεως αυτού, τα στοιχεία του υποψηφίου αγοραστού και το τίμημα, εις ο συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί η πώλησις.
5. Ο υπέρ ου το δικαίωμα προτιμήσεως δέον να γνωστοποιήσει προς τον δηλούντα ότι θα ασκήσει το ως άνω δικαίωμα και όπως προβεί εις την αγορά του ακινήτου, δι' εγγράφου απαντήσεως περιεχομένης εις τον ως άνω δηλούντα εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάκοντα ημερών από της υποβολής ή επιδόσεως της εν τη προηγουμένη παραγράφω δηλώσεως. Εντός της αυτής ως άνω προθεσμίας ο υπέρ ου το δικαίωμα προτιμήσεως δέον να προβεί εις την παρά το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων κατάθεση του εν τη δηλώσει αναφερομένου τιμήματος, υπέρ του πωλητού υπό τον όρον της νομιμοποιήσεως αυτού ως ιδιοκτήτου του προς πώληση ακινήτου. Δια της αυτής ως άνω εγγράφου απαντήσεως ή και δι' ιδίας προσκλήσεως που περιέρχεται εις τον δηλούντα το βραδύτερο εντός δέκα ημερών από της λήξεως της προηγουμένης προθεσμίας δέον να καλείται ο δηλών όπως προσέλθει ενώπιον συμβολαιογράφου εν καθοριζομένη εν τη προσκλήσει ημέρα και ώραν προς υπογραφή του πωλητηρίου συμβολαίου. Η τοιαύτη πρόσκλησις δέον να επιδίδεται τρεις τουλάχιστον ημέρας προ της οριζόμενης εις αυτήν ημερομηνίας. Η καταβολή του τιμήματος ενεργείται δι' εκδόσεως εντάλματος υπέρ του πωλητού προς είσπραξη του παραπάνω ποσού που κατατέθηκε στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
6. Εις περίπτωσιν μη προσελεύσεως του εις μεταβίβαση υπόχρεου, που πιστοποιείται δια πράξεως μη εμφανίσεως τούτου ενώπιον του συμβολαιογράφου, η μεταβίβασις ενεργείται δι' αυτοσύμβασης του υπέρ ον το δικαίωμα προτιμήσεως, της μεταβιβάσεως του ακινήτου που συντελείται δια της μεταγραφής του ως είρηται συμβολαίου μετά αντιγράφου του οικείου γραμματίου συστάσεως της παρακαταθήκης. Ματαιούμενης της υπογραφής της συμβάσεως με υπαιτιότητα αυτού που γνωστοποίησε την πρόθεση προς άσκηση του δικαιώματος προτιμήσεως Δημοσίου, ή του υπό τούτου εξουσιοδοτουμένου οργανισμού, συνεταιρισμού ή αναδόχου φορέως, ο πωλητής δύναται εντός τριών μηνών από της ματαιώσεως να προβεί εις την πώληση του ακινήτου δι' αυτοσύμβασης, δικαιούμενος εις είσπραξη του τιμήματος επί τη προσκομίσει της προσκλήσεως και του συμβολαίου μετά των τίτλων ιδιοκτησίας του. Η μεταβίβασις του ακινήτου εις την περίπτωσιν ταύτη συντελείται από τής μεταγραφής τον συμβολαίου μετά αντιγράφου της εξοφλητικής αποδείξεως της παρακαταθήκης.
7. Εφ' όσον το Δημόσιον, ή ο εις ον μεταβιβάσθηκε το δικαίωμα προτιμήσεως κατά την παράγραφο 3, εάν ήθελε ασκήσει τούτο συμφώνως προς τα στις παραγράφους 4 και 5 οριζόμενα, ο δηλών δικαιούται να μεταβιβάσει ελευθέρως το ακίνητο προς τον γνωστοποιηθέντα υποψήφιο αγοραστή αντί του δηλωθέντος τιμήματος ή μεγαλυτέρου.
8. Πάσα αιτία πωλήσεως μεταβίβασις προς τρίτον της κυριότητος ακινήτου κειμένου εντός των κατά την παράγραφο 1 οικιστικών περιοχών ή των ζωνών ενεργού πολεοδομίας, άνευ προηγουμένης τηρήσεως των διατάξεων του παρόντος άρθρου, ή η μεταβίβασις προς αγοραστή μη κατονομασθέντα εν τη δηλώσει ή αντί τιμήματος μικρότερου του δηλωθέντος κηρύσσεται άκυρος δια δικαστικής αποφάσεως, κατόπιν σχετικής αγωγής εγειρομένης υπό του υπέρ ου το δικαίωμα της προτιμήσεως εντός διετίας από της μεταγραφής του οικείου συμβολαίου και σημειούμενης εις τα οικεία βιβλία μεταγραφών. Παρερχόμενης απράκτου της ως άνω προθεσμίας αποσβέννυται το δικαίωμα προς ακύρωση της μεταβιβάσεως.
9. Τα επί τη βάσει της ασκήσεως του δικαιώματος προτιμήσεως αποκτώμενα ακίνητα διατίθενται:
α) Προς δημιουργίαν κοινοχρήστων χώρων,
β) προς ανέγερση δημοσίων, δημοτικών ή θρησκευτικών κτιρίων ή εκτέλεσιν έργων κοινής ωφελείας,
γ) προς δημιουργίαν αποθέματος γης δυναμένης να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά προς πολεοδομικούς ή οικιστικούς σκοπούς,
δ) προς διάθεση κατά κυριότητα ή κατά χρήσιν δι' οικιστικούς σκοπούς εις πρόσωπα χρήζοντα ιδιαιτέρας μερίμνης επί τη βάσει ειδικών διατάξεων ή κατ' εφαρμογήν ειδικών προγραμμάτων.
10. Δια προεδρικών διαταγμάτων εκδιδομένων με πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Δημοσίων έργων καθορίζεται εις τις λεπτομέρειες αυτής ή δια την εφαρμογήν των διατάξεων των παραγράφων 4 έως και 6 του παρόντος άρθρου τηρητέα διαδικασία και δη ο τύπος της υποβλητέας υπό του υποψηφίου πωλητού δηλώσεως, οι αρμόδιες υπηρεσίες προς παραλαβή της δηλώσεως, ο τρόπος επιδόσεως ταύτης εν περιπτώσει εκχωρήσεως του δικαιώματος προτιμήσεως κατά τα εν παραγράφω 3 του παρόντος άρθρου, ο τύπος και τα στοιχεία της εν παραγράφω 5 εγγράφου συναινέσεως και προσκλήσεως, τα όργανα, ο τρόπος και η διαδικασία εκτιμήσεως περί του ευλόγου και συμφέροντος του προτεινομένου τιμήματος, τα αρμόδια όπως αποφασίζουν περί της ασκήσεως του δικαιώματος προτιμήσεως όργανα, τα της εκπροσωπήσεως του Δημοσίου, οσάκις το ως άνω δικαίωμα ασκείται απ' ευθείας υπό του ιδίου, ο τρόπος βεβαιώσεως περί της τηρήσεως της στο παρόν άρθρο διαδικασίας, ως επίσης και πάσα άλλη αναγκαία λεπτομέρεια δια την εφαρμογήν του παρόντος άρθρου.
11. Το κατά τις διατάξεις του παρόντος δικαίωμα προτιμήσεως του Δημοσίου υφίσταται πάντοτε και δια την περίπτωσιν εκποιήσεως ιδιωτικών δασών ή δασικών εκτάσεων. Η παράγραφος 10 του παρόντος άρθρου εφαρμόζεται αναλόγως και εις τις περιπτώσεις της παρούσης παραγράφου, των σχετικών διαταγμάτων εκδιδομένων εις την περίπτωσιν ταύτη τη με πρόταση και του Υπουργού Γεωργίας.